Loading AI tools
Układ ruchowy prążkowy, biorący udział w wykonywaniu przez organizm czynności ruchowej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Układ pozapiramidowy, układ podkorowy, układ ruchowy prążkowiowy (łac. systema extrapyramidale) – część układu nerwowego, wraz z układem piramidowym biorąca udział w wykonywaniu przez organizm czynności ruchowej. Jeśli jednak układ piramidowy zajmuje się czynnościami, które wymagają skupienia (np. nauka jazdy na rowerze, nauka pisania), to układ pozapiramidowy powoli przejmuje i automatyzuje czynności, które wcześniej były pod kontrolą układu piramidowego. Układ pozapiramidowy jest więc układem wspomagającym, odciążającym od skupiania się nad codziennymi czynnościami, umożliwiający nam pewną automatyzację. Współdziała w wyzwalaniu ruchów dowolnych i regulowaniu napięcia mięśni szkieletowych.
W układzie pozapiramidowym wyróżnia się następujące składowe anatomiczne[1][2]:
Połączenia tych struktur:
Z dysfunkcją układu pozapiramidowego wiążą się następujące patologie:
Najważniejsze ruchy mimowolne w uszkodzeniu układu pozapiramidowego:
Nazwa | Opis |
---|---|
Ruchy pląsawicze (choreatyczne) | szybkie, obszerne ruchy kończyn, grymasy twarzy, karykaturalnie naśladujące ruchy dowolne |
Ruchy atetotyczne | powolne ruchy palców rąk lub stóp, doprowadzające do niezwykłych ułożeń |
Ruchy torsyjne | powolne, skręcające ruchy szyi lub tułowia |
Ruchy baliczne | obszerne, gwałtowne ruchy kończyn, zwykle połowicze (hemibalizm), o charakterze wyrzucania |
Mioklonie (zrywania mięśniowe) | krótkie, szybkie skurcze pojedynczych mięśni z niewielkim efektem ruchowym, przypominające efekt po podrażnieniu prądem elektrycznym |
Drżenie (tremor) | rytmiczne ruchy naprzemienne o niewielkiej zazwyczaj amplitudzie |
Tiki | stereotypowe, krótkie ruchy określonej części ciała, np. wzruszanie ramieniem, mrużenie oka itp. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.