Wełes
miasto w Macedonii Północnej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wełes (w latach 1946–1991 Titov Veles; maced. Велес, bułg. Велес – Weles, tur. Köprülü, gr. Βελεσά – Welesa) – miasto w centralnej Macedonii Północnej, u ujścia Topolki do Wardaru. Ośrodek administracyjny gminy Wełes. Liczba mieszkańców – 43 716 osób (92% Macedończyków, 4% Turków) [2002], wysokość – 206 m n.p.m.
 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Gmina | |||
| Wysokość |
206 m n.p.m. | ||
| Populacja (2012) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
043 | ||
| Kod pocztowy |
1400 | ||
| Tablice rejestracyjne |
VE | ||
Położenie na mapie Macedonii Północnej  | |||
 41°42′56″N 21°46′32″E | |||
| Strona internetowa | |||
Położone na strategicznym szlaku z przełęczy Kačanik w Kosowie do przełęczy Demirkapija, umożliwiało osłonę Skopje od strony Salonik[1]. Co najmniej od 168 r. p.n.e. w miejscu dzisiejszego Wełesu istniało miasto Bilazora – siedziba królów Peonii. Po zasiedleniu okolicy przez Słowian w VII wieku miasto otrzymało obecną nazwę. W XIV wieku miasto przyłączono do Serbii, a niedługo potem zostało zdobyte przez Turków[potrzebny przypis]. W okresie osmańskim nosiło nazwę Köprülü od albańskiego rodu wysokich urzędników osmańskich o tym nazwisku[1]. Szybszy rozwój Wełesu nastąpił dopiero pod koniec XIX wieku, po wybudowaniu kolei wardarskiej ze Skopje (Üsküp) do Salonik. Od połowy XIX wieku Veles był jednym z ośrodków macedońskiego ruchu narodowowyzwoleńczego – stąd pochodziło wielu działaczy narodowych, tutaj już w latach czterdziestych XIX wieku otwarto pierwszą szkołę z macedońskim językiem nauczania[potrzebny przypis]. W okresie socjalistycznej Jugosławii (do 1996 r.) miasto nosiło nazwę Titow Wełes[1]. W latach 70. XX wieku na jednym ze wzgórz wybudowano monumentalny pomnik poległych.
Dzisiejszy Wełes jest jednym z największych ośrodków przemysłowych Macedonii – działają tu huta cynku i ołowiu oraz zakłady przemysłu maszynowego, lekkiego i chemicznego. Wełes jest ważnym węzłem kolejowym – od głównej linii ze Skopja do Salonik odchodzą tu linie do Koczani przez Sztip i do Floriny przez Prilep i Bitolę. Przez miasto przebiega droga E75.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
