Wielki Meczet[1] i szpital Divriği (tur. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifa) – to najbardziej charakterystyczny punkt orientacyjny miasta Divriği. Meczet i kompleks szpitalny zostały założone w latach 1228–29 przez emira Ahmeda Szaha. Meczet miał pojedynczą salę modlitw i był przekryty dwiema kopułami. Architektura meczetu charakteryzuje się wymyślną techniką konstrukcji sklepień i pomysłową dekoracją rzeźbiarską – zwłaszcza na trzech portalach, w kontraście do surowych ścian wewnętrznych. To arcydzieło sztuki islamu zostało w 1985 wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[2].
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
.jpg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, IV |
| Numer ref. | |
| Region[infobox 2] |
Europa i Ameryka Północna |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
1985 |
Położenie na mapie Turcji  | |
 39°22′16,50″N 38°07′18,30″E | |
Wielki meczet i szpital Divriği stanowią najstarszy kompleks architektoniczny i zarazem najbardziej od strony detalu opracowany średniowieczny zabytek Anatolii[3].
Historia i architektura
Miasto Divriği zostało po 1071 zdobyte przez Turków Seldżuckich. W 1118 zostało przekazane we władanie Mengücek Beyowi, którego ród rządził w zasadzie prowincją nieprzerwanie aż do najazdu mongolskiego w 1277[4].
Meczet w Divriği stanowi przykład architektury seldżuckich meczetów Anatolii. Nie ma on dziedzińca, kolumnad ani odkrytej misy do ablucji. Przyległy szpital nadaje całemu założeniu wyjątkowy charakter[4].
Prostokątny kompleks budynków zajmujący południowo-zachodnie zbocze wzgórza, na którym wznosi się zamek Divriği został założony w latach 1228–29 przez emira Ahmeda Shaha z rodu Mengüceków, natomiast szpital dla umysłowo chorych (marestan) ufundowała jego małżonka, Malikaturan Malik. Te dwie dopełniające się budowle wzniósł ten sam architekt Khurramshad z Ahlat[4].
.jpg)
Pojedyncza sala modlitw wielkiego meczetu składa się z pięciu naw, z których każda dzieli się na pięć przęseł. Salę przekrywa kamienne sklepienie nad którym wznoszą się dwie nierównej wysokości kopułami, z których jedna znajduje się nad misą do ablucji a druga nad mihrabem[4].
Nawa centralna jest szersza od pozostałych. Na południowej ścianie znajduje się kibla oraz największy i najbardziej udekorowany minbar w Anatolii, wyrzeźbiony w kamieniu, elegancki ale bardziej powściągliwy niż którykolwiek z portali. Bogato dekorowany jest również mahoniowy minbar zbudowany w 1241 przez Ahmada z Tyflisu. Ma on 20 inskrypcji wplecionych w dekorację rzeźbiarską[3].
Z zewnątrz kompleks Divriği przedstawia fascynujący kontrast między niskimi, ślepymi murami prostokątnego założenia a trzema ogromnymi portalami, które zapewniają dostęp do szpitala od zachodu i do meczetu od północy i zachodu. Te trzy wysokie wnękowe portale, z ich wybujałą dekoracją, zarówno kwiatową i geometryczną były przedmiotem najbardziej paradoksalnych porównań z zabytkami khmerskimi i gotyckimi. W przypadku sklepień w meczecie i w szpitalu architekt prawdopodobnie czerpał inspiracje z architektonicznych motywów ówczesnej Armenii i Gruzji, przetwarzając je w pomysłowy sposób. Istnieje też czwarte, ostatnie wejście od strony wschodniej, którego początki prawdopodobnie sięgają 1241[4].
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
