Woke
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Woke (wymowa: [ˈwoʊk]) – wyrażenie pochodzące z afroamerykańskiej odmiany języka angielskiego, które pojawiło się w latach 30. XX wieku i oznaczało „przebudzoną” świadomość braku sprawiedliwości społecznej i rasizmu. W trakcie protestów wywołanych zastrzeleniem 18-letniego Afroamerykanina Michaela Browna w 2014 roku określenie to stało się powszechne, m.in. w szeregach ruchu Black Lives Matter. W tym kontekście sformułowanie pochodne „stay woke” rozwinęło się jako ostrzeżenie przed atakami policji i, bardziej ogólnie, jako wezwanie do bardziej wyczulonej i zdecydowanej reakcji na systemową dyskryminację[1][2][3].
Z czasem wyrażenie to oderwało się od swojego pierwotnego znaczenia. Wyrażenie woke jest politycznie wykorzystywane w dyskursie krążącym wokół tematu radykalnej lewicy i – podobnie jak wyrażenia: poprawność polityczna, cancel culture i wojownik sprawiedliwości społecznej – bywa ono używane w negatywnym i często sarkastycznym brzmieniu wymierzonym w skrajną lewicę, a także stosowane do krytyki nadwrażliwego, przesadzonego, agresywnego i/lub czysto performatywnego postępowania w obszarze walki z dyskryminacją[2][3].