Wołgogradzka Fabryka Traktorów

Wołgogradzka Fabryka Traktorów (ros. Волгоградский тракторный завод – Wołgogradskij traktornyj zawod), w skrócie (ВгТЗ, WgTZ), w latach 1930–1961 Stalingradzka Fabryka Traktorów imienia Feliksa Dzierżyńskiego, STZ, Сталинградский тракторный завод имени Ф. Э. Дзержинского (СТЗ) – fabryka traktorów i wozów bojowych w Wołgogradzie, w ZSRR / Rosji.

Wołgogradzka Fabryka Traktorów

Волгоградский тракторный завод

Wejście główne do fabryki w Wołgogradzie (2011 r.)
Państwo	Rosja
Siedziba	Wołgograd
Data założenia	1930
Data likwidacji	2017
Położenie na mapie obwodu wołgogradzkiego Wołgogradzka Fabryka Traktorów
Położenie na mapie Rosji Wołgogradzka Fabryka Traktorów
48°48′08″N 44°36′22″E
Strona internetowa

Historia

Ciągnik DT-75

Do roku 1961, Wołgogradzka Fabryka Traktorów funkcjonowała pod nazwą Stalingradzka Fabryka Traktorów imienia Feliksa Dzierżyńskiego (STZ)^[1]. Fabryka została zbudowana jako jeden z pierwszych zakładów przemysłowych w ramach szybkiego uprzemysławiania ZSRR. Budowa Stalingradzkiej Fabryki Traktorów została przeprowadzona przy pomocy przedsiębiorstw państw zachodnich, przede wszystkim Stanów Zjednoczonych Ameryki. Prace projektowe – zrealizowane w możliwie najkrótszym czasie – zostały przeprowadzone przez amerykańskiego architekta Alberta Kahna(inne języki), współpracował przy tej inwestycji z Saulem Bronem^[2]. Budowniczym fabryki był W.P. Martinienko^[3]. СТЗ został otwarty w 1930 roku.

Przed II wojną światową produkowano m.in. ciągniki rolnicze STZ-3 i STZ-NATI(inne języki), a także czołgi, w tym podczas wojny, T-34.

Po II wojnie światowej zakład odbudowano ze zniszczeń i kontynuowano produkcję ciągników STZ-NATI^[4]. 25 listopada 1949 wdrożono do produkcji wielkoseryjny ciągnik z silnikiem diesla DT-54^[4]. 22 listopada 1949 fabryka rozpoczęła produkcję silników diesla do ciągników. 16 lipca 1956 zakończono montaż dwóch doświadczalnych ciągników DT-75. W maju 1960 roku postanowiono przystosować fabrykę do produkcji ciągnika DT-75. 28 sierpnia 1967 roku fabryka rozpoczęła seryjną produkcję ciągnika DT-75M, natomiast w 1969 roku DT-75B – wersję przeznaczoną na bagna. W lipcu 1978 roku została podjęta decyzja w sprawie produkcji ciągników DT-75C i modernizacji zakładu. W lutym 1983 roku wyprodukowano dwumilionowy ciągnik. W 1997 roku gąsienicowy ciągnik rolniczy WT-100 otrzymał certyfikat.

W grudniu 2002 roku fabryka została podzielona na 5 przedsiębiorstw:

• Traktornaja kompanija WgTZ
• Rossijskije maszynostroitielnyje komponienty
• Territorija promyszliennowo razwitija
• Wołgogradskij traktor

które stanowiły grupę spółek Wołgogradskowo Traktornowo Zawoda

oraz spółkę produkującą uzbrojenie, która w tę grupę nie wchodziła.

• Wołgogradska maszynostroitielnaja kompanija WgTZ^[5], ona jest własnością spółki Kurganskij Maszynostroitielnyj Zawod, obecnego producenta m.in. wozów bojowych Sprut-SDM1 i Kurganiec-25.

W marcu 2003 roku, ВгТЗ weszła w skład grupy przemysłowej Agromaszholding. Gdy jeszcze fabryka produkowała stała się częścią przedsiębiorstwa inżynieryjno-przemysłowego pod firmą Koncern Traktornyje Zawody (pol. Koncern Fabryki Ciągników), produkującego ciągniki dwóch modyfikacji DT-75, Agromasz 90TG i Agromasz 150TG. Obecnie ciągniki są produkowane w Czeboksarach, przez Wołżskij Kombajnowyj Zawod.

Ostatnią produkcją w zakładzie była jedynie produkcja wojskowa^[6]. Zakład jest w znacznej części zburzony, stan 2021 r., poza główną bramą i biurowcem, który jest wynajmowany na usługi biurowe.

Produkty

Pojazdy wojskowe T-34 (1940–1944) STZ-5 (1937–1942) PT-76 (1951–1967) BMD-1 BMD-2 BMD-3 BMD-4 2S25 Sprut-SD

Ciągniki STZ-3 (1937–1949) DT-54 (1949–1963) DT-75 (1963–do czasu likwidacji) WT-100 (lata 90 XX w. do czasu likwidacji) Agromasz 90TG (2009 do czasu likwidacji) Agromasz 315TG

Przypisy

1. Историческая справка : ОАО «Тракторная компания «ВгТЗ» [online], vgtz.tplants.com [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-02].
2. АЛЬБЕРТ КАН В ИСТОРИИ СОВЕТСКОЙ ИНДУСТРИАЛИЗАЦИИ — Архитектон: известия вузов [online], archvuz.ru [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2010-01-30] (ang.).
3. Ура, у них депрессия! — Эксперт Online 2.0 [online], www.expert.ru [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2010-01-04] (ros.).
4. Sielskochozjajstwiennyj traktor DT-54, „Traktory. Istorija, ludi, maszyny” (nr 2/2015), Hachette Collections, s. 5-6, ISSN 2311-2131 (ros.).
5. ООО «ВМК «ВГТЗ» — Волгоградская область — ОГРН 1023402461752, ИНН 3441023695 — адрес, контакты, гендиректор | РБК Компании [online], rbc.ru [dostęp 2024-04-26] (ros.).
6. https://function.mil.ru/news_page/country/more.htm?id=12120756@egNews