Węchomózgowie

Węchomózgowie (łac. rhinencephalon) – część kresomózgowia bezpośrednio powiązana ze zmysłem powonienia. Zbudowane jest z części obwodowej (opuszka węchowa) oraz korowej.

Schemat węchomózgowia

W obecnym mianownictwie anatomicznym węchomózgowie nie jest wyszczególniane jako osobna część kresomózgowia, a jego struktury należą bezpośrednio do części podstawnej kresomózgowia.

Struktury^[1]:

• opuszka węchowa (łac. bulbus olfactorius)
• pasmo węchowe (łac. tractus olfactorius)
• trójkąt węchowy (łac. trigonum olfactorium) i prążki węchowe (łac. stria olfactoria)
• istota dziurkowana przednia (łac. substantia perforata anterior)
• zakręt półksiężycowaty (łac gyrus semilunaris) i zakręt okalający (łac. gyrus ambiens)

Funkcje:

• recepcja i percepcja wrażeń węchowych (integracyjna działalność mózgu)
• konsolidacja śladów pamięciowych (nemów)
• współodpowiadanie za dobowy proces czuwania i snu
• regulowanie reakcji neurohormonalnych (wpływa na guz popielaty)
• sterowanie zachowaniami instynktowo-popędowymi (np. instynkt macierzyński, popęd płciowy)
• znajdują się w nim ośrodki związane z regulacją emocji oraz odpowiadające za pobieranie wody i soli mineralnych z przewodu pokarmowego i nerek.

Opuszka węchowa

Jest to owalny twór na powierzchni podstawy mózgu, tworzy przednią część węchomózgowia. Jądro nerwowe, leżące na dolnej powierzchni płata czołowego i przyjmujące włókna węchowe z receptorów odorantów, którymi są komórki nabłonka węchowego nosa. Jest narządem wstępnie interpretującym bodźce chemiczne – rozpoznającym kategorię zapachu, wyodrębnioną na podstawie struktury cząsteczki odoranta (zobacz: kodowanie zapachu).