Zbrodnia w Bochni

Zbrodnia w Bochni – mord popełniony na 52 cywilnych mieszkańcach miasta Bochnia i okolic, dokonany przez okupanta niemieckiego w dniu 18 grudnia 1939 roku. Obok zbrodni w Wawrze, była to jedna z pierwszych masowych egzekucji na ziemiach polskich oraz Generalnym Gubernatorstwie podczas II wojny światowej, w której wbrew prawu międzynarodowemu zastosowano zasadę odpowiedzialności zbiorowej.

Zbrodnia w Bochni

Zbrodnia w Bochni w dniu 18 XII 1939
Państwo	Polska pod okupacją niemiecką
Miejsce	Bochnia
Data	18 grudnia 1939
Liczba zabitych	52 osoby
Typ ataku	egzekucja przez rozstrzelanie
Sprawca	III Rzesza
Położenie na mapie Polski w 1939 miejsce zdarzenia
49°58′08″N 20°25′48″E

Geneza

Wydarzenia w Bochni zapoczątkował, dokonany 16 grudnia 1939 roku, napad na posterunek policji niemieckiej, dokonany przez członków konspiracyjnej Organizacji Orła Białego (wywodzącej się ze Związku Strzeleckiego), Jarosława Krzyszkowskiego i Fryderyka Piątkowskiego. W kilkugodzinnej walce o posterunek zginęło dwóch policjantów, w tym komendant placówki. Krzyszkowski i Piątkowski zostali ciężko ranni, a następnego dnia pochwyceni i powieszeni na słupie latarni znajdującej się przed posterunkiem policji.

17 grudnia do Bochni przyjechała karna ekspedycja w sile jednego batalionu SS i rozlokowała się w okolicach Rynku. 18 grudnia, w odwecie za akcję, dokonano aresztowań 23 mieszkańców Bochni, do których dołączono grupę 29 osób wyprowadzoną z aresztu Sądu Grodzkiego, pochodzących z miasta i jego okolic (uwięzionych wcześniej za drobne wykroczenia przeciwko okupacyjnym władzom niemieckim lub osadzonych bez żadnych istotnych powodów).

Zbrodnia

Zgromadzonych 52 ludzi z rękoma podniesionymi do góry popędzono w stronę pobliskiego wzgórza Uzbornia, gdzie zostali zamordowani przez pluton egzekucyjny strzałami z karabinów. Zwłoki, w tym ciała Krzyszkowskiego i Piątkowskiego (zdjęte z latarni dopiero po czterech dniach), pochowano w dwóch dołach w miejscu egzekucji, wykopanych przez przymuszonych do tego Żydów. Akcją kierował bezpośrednio major Albrecht, towarzyszył mu w charakterze obserwatora gubernator dystryktu krakowskiego Otto Wächter^[1].

Po wojnie władze alianckie znalazły u jednego z aresztowanych Niemców album z 24 zdjęciami z aresztowań i egzekucji w Bochni, zatytułowany „Sühne für Bochnia 18 XII 1939” (pol. „Kara dla Bochni 18 XII 1939”), który współcześnie przechowywany jest w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie.

W 1949 roku mieszkańcy Bochni postawili w miejscu zbrodni pamiątkowy obelisk.

Galeria

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Przypisy

1. Biogram, [w:] MagdalenaM. Ogórek MagdalenaM., Lista Wachtera, generał SS, który ograbił Kraków, strona 438, przedostatnia pozycja, znajduje się tutaj informacja o spotkaniu Otto Wächtera z NS-pełnomocnikiem do spraw sztuki doktorem Kajetanem Mühlmannem w sprawie rozstrzelania 50 zakładników wziętych w Bochni (po niemiecku: Salzburg/Distrikt Krakau), 2018, ISBN 978-83-948743-2-2. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Pamiętajmy o Uzborni. www.bochnia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].
• „70 lat od krwawej zbrodni hitlerowskiej na Uzborni” – artykuł z portalu www.mojabochnia.pl
• „W 80. rocznicę „Sühne für Bochnia 18.12.1939” (Pokuty dla Bochni) uroczystość pod pomnikiem na Uzborni” – artykuł Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej Bochniacy
• Mogiła zbiorowa ofiar terroru hitlerowskiego w Bochni – strona z opisem pomnika oraz listą osób zabitych przez Niemców w dniu 18 grudnia 1939 roku w Bochni na Uzborni