Śniadowo (województwo podlaskie)

Śniadowo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Śniadowo^[4][6].

Ten artykuł dotyczy miejscowości w województwie podlaskim. Zobacz też: Śniadowo.

Śniadowo

wieś
Kościół Wniebowzięcia NMP w Śniadowie
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	łomżyński
Gmina	Śniadowo
Wysokość	120–130 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	1195[1][2]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-411[3]
Tablice rejestracyjne	BLM
SIMC	0408600[4]
Położenie na mapie gminy Śniadowo Śniadowo
Położenie na mapie Polski Śniadowo
53°02′17″N 21°59′27″E[5]
Strona internetowa

Siedziba gminy Śniadowo. Dawniej miasto; uzyskało lokację miejską przed 1775 rokiem, zdegradowane w 1870 roku^[7]. Leżało w ziemi łomżyńskiej historycznego Mazowsza^[8].

Integralne części wsi Śniadowo^[4][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0408617	Milewek	część wsi
0408623	Przytuły	część wsi

Historia

Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała Smłodowo lub Smołodowo^[9].

Wieś szlachecka Smłodowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie łomżyńskim ziemi łomżyńskiej^[10]. W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Śniadowo.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 869 osób, 482 było wyznania rzymskokatolickiego, 1 prawosławnego a 386 mojżeszowego. Jednocześnie 539 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 329 żydowską a 1 rosyjską. Było tu 97 budynków mieszkalnych^[11]. Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; mieścił się tu również urząd pocztowy^[12].

W latach 30. XX wieku nastąpił bojkot żydowskich sklepów. Chuligani niszczyli również stoiska na miejscowym targu. 1 listopada 1936 i 7 marca 1938 wybuchły zamieszki antyżydowskie^[13]. Społeczność żydowska posiadała w miasteczku synagogę przy Rynku i dom modlitwy przy ul. Bożniczej oraz kirkut^[14].

W dniach 3–7 września 1939 r. w Śniadowie stacjonowało Dowództwo Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”. W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Kreisskomissariat Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy^[15].

W 1941, po zajęciu Śniadowa, Niemcy zamordowali około 50 osób pochodzenia żydowskiego. Utworzyli również getto przy ul. Łomżyńskiej^[16]. W listopadzie 1942 śniadowskich Żydów wywieziono do obozu zbiorczego w Zambrowie, a następnie w styczniu 1943 do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau^[13].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

12 maja 2001 r. zostało podpisane porozumienie o współpracy między gminą Śniadowo a gminą Marklkofen.

Gospodarka

• Prefbet Śniadowo – przedsiębiorstwo produkcji betonu komórkowego, utworzone w 1968 roku. 30 czerwca 1992 sprywatyzowane, a udziałowcami zostali w 100% pracownicy przedsiębiorstwa. W ciągu ostatnich 8 lat^[kiedy?] zarząd przeznaczył na inwestycje ponad 10 mln zł. W zakładzie uruchomiono m.in. oczyszczalnię ścieków, instalację odsiarczania spalin i zamknięty obieg wody technologicznej.
• Agro-Rolnik – Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Rolniczego (sklep, stacja paliw).

Zabytki i inne obiekty

• Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, zbudowany w 1912 r.,
• Głaz granitowy z herbem Śniadowa – Ślepowronem, postawiony na rynku w połowie lat 90. XX wieku,
• Pomnik papieża Jana Pawła II, odsłonięty 16 października 2005,
• Cmentarz parafialny,
• Dworzec kolejowy.

Oświata

• Szkoła Podstawowa im. 3 Pułku Strzelców Konnych
• Gminne Przedszkole.

Media

• Od października 2003 roku Gmina Śniadowo wydaje miesięcznik pod nazwą: Nasza Gmina.
• Od września 2007 w Gminie Śniadowo ukazuje się miesięcznik „OKNO NA POWIAT”.

Religia

• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który jest siedzibą parafii Wniebowzięcia NMP.

Sport

• LUKS PREFBET – powstał 19 listopada 1999 przy Gimnazjum w Śniadowie. Później działał przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Śniadowie.
• KS Śniadowo – powstał 14 lipca 2003. Drużyna piłkarska została zgłoszona do rozgrywek klasy B Związku Piłki Nożnej w sezonie 2003/04. Później grał w rozgrywkach IV Ligi.

Śniadowo w literaturze

Henryk Sienkiewicz tak opisywał pobyt tu Babinicza:

Wszyscy trzej wodzowie nie wiedzieli dobrze, gdzie w tej chwili jest Babinicz, bo od chłopów nie podobna się było dowiedzieć, rajtarowie zaś nie umieli chwytać Tatarów. Przypuszczał jednak Duglas, że główna siła Babinicza stoi w Śniadowie i chciał ją otoczyć tak, aby jeśli Babinicz ruszy na księcia Bogusława, zajść mu od granicy litewskiej i przeciąć odwrót. Wszystko zdało się sprzyjać szwedzkim zamiarom. Kmicic istotnie był w Śniadowie i zaledwie doszła go wiadomość o Bogusławowym podjeździe zapadł natychmiast w lasy, aby niespodzianie wynurzyć się pod Czerwinem.

Henryk Sienkiewicz, Potop, s. 132

Osoby związane ze Śniadowem

• Ignacy Bruliński (1801–1875) – urzędnik, urodzony w Milewku, będącym obecnie częścią Śniadowa
• Ryszard Okniński (1848–1925) – malarz, urodzony w Śniadowie

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Śniadowie
• Stara synagoga w Śniadowie
• Synagoga w Śniadowie