Świętajno (powiat szczycieński)

Świętajno (niem. Altkirchen^[4][5], do 1938 r. Schwentainen^[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Świętajno, której jest siedzibą.

Ten artykuł dotyczy miejscowości w powiecie szczycieńskim. Zobacz też: inne znaczenia tego hasła.

Świętajno

wieś
Kościół św. Andrzeja Boboli
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Świętajno
Liczba ludności (2021)	1769[1]
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	12-100, 12-140[2]
Tablice rejestracyjne	NSZ
SIMC	0490145
Położenie na mapie gminy Świętajno Świętajno
Położenie na mapie Polski Świętajno
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Świętajno
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego Świętajno
53°33′49″N 21°13′18″E[3]
Strona internetowa

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

W miejscowości znajduje się m.in. kościół, wybudowany w 1908 roku, odbudowany w 1925 r. ze zniszczeń I wojny światowej.

Nazwa

16 lipca 1938 r. w miejsce nazwy Schwentainen wprowadzono nazwę Altkirchen^[4]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Świętajno^[5].

Historia

Miejscowość lokowana w 1686 r. w ramach osadnictwa szkatułowego^[6]. Wedle innych źródeł, miejscowość powstała w 1687 r. jako osada smolarzy^[7]. Była to osada targowa z prawem do 4 jarmarków w ciągu roku.

W czasie I wojny światowej w Świętajnie spłonęło 140 domów oraz kościół. Po odbudowie miejscowość nabrała charakteru małomiasteczkowego.

W 1933 r.^[8] w miejscowości mieszkało 1767 osób, a w 1939 r.^[9] – 1661 osób^[4].

Komunikacja

Świętajno jest położone 2–3 km od drogi krajowej nr 53 i ok. 8–10 km od drogi krajowej nr 59.

Zabytki

• Budynki murowane z początku XX wieku (ul. Dworcowa, ul. Adama Mickiewicza, ul. Parkowa).
• Szkoła wybudowana po I wojnie światowej.
• Dawny kościół ewangelicki, wybudowany w latach 1918–1922 (w miejscu dawnego z 1908 roku, spalonego w 1914 roku).
• Kościół baptystyczny, wybudowany w 1908 roku, w zastępstwie starszej kaplicy z 1883 roku, znajdującej się w Piasutnie. Zbór czynny był do 1986 roku, obecnie jako filialny zboru w Szczytnie.
• Obelisk – fragment dawnego pomnika, poświęconego poległym w I wojnie światowej.

Ludzie związani ze Świętajnem

• Tomasz Karwowski (1960–2018) – poseł na Sejm RP I i III kadencji, pochowany na miejscowym cmentarzu^[10].
• August Reszka (ur. 1885 w Świętajnie, zm. 1957) – działacz plebiscytowy, współzałożyciel Mazurskiego Związku Ludowego.
• Marcin Zieliński (ur. 1694 w Świętajnie, zm. 1741) – pastor i wydawca polskich pieśni religijnych.