Żerniki (Wrocław)

Żerniki (niem. Neukirch) – osiedle we Wrocławiu położone na zachodzie miasta w byłej dzielnicy Fabryczna. W granicach miasta od 1928.

Ten artykuł dotyczy osiedla we Wrocławiu. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Żerniki

Osiedle Wrocławia
Kościół w Żernikach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miasto	Wrocław
Data założenia	1991
W granicach Wrocławia	1928
Populacja (31.12.2024) • liczba ludności	4 035[1]
Położenie na mapie Wrocławia

stacja kolejowa Wrocław Żerniki

Stara żernicka przychodnia

Sąsiaduje z osiedlem Nowy Dwór, Kuźnikami, Osińcem, Strachowicami i Złotnikami.

Pierwszy raz wzmiankowana w 1257, gdy książę Henryk III zatwierdził pochodzące z niej dochody klasztorowi Św. Klary. Była jego własnością aż do 1810. Nazwa pochodzi od słowa żerdź. W XIII w. pojawia się nazwa Nowy Kościół (Nova ecclesia). W 1795 było tu 346 mieszkańców. Połączenie kolejowe istnieje od 1844. W czasie II wojny światowej znajdował się w osiedlu obóz pracy przymusowej, w którym przebywało ok. 700 osób^[2].

Przez północny kraniec osiedla biegnie linia kolejowa ze stacją Wrocław-Żerniki. Główną ulicą jest ul. Żernicka. Na osiedlu dominują domki jednorodzinne, jednak od roku 2002 zaczęto tu budować budynki wielorodzinne w niskiej zabudowie (2-3 piętra). W jednym z nich znajduje się wybudowany w 2006 roku budynek poczty. Jest tu szkoła podstawowa licząca ponad 50 lat i zabytkowy kościół z XIV w.

Na Żernikach znajduje się też kilka stawów-glinianek. Według planu zagospodarowania przestrzennego mają one być docelowo – wraz z przyległymi nieużytkami – przekształcone w tereny rekreacyjne. Przez Żerniki przepływa m.in. rzeka Ślęza, oddziela ona Żerniki od Kuźnik i Nowego Dworu. Wzdłuż niej rośnie las potocznie zwany Parkiem Tysiąclecia, w którym znajduje się kilka miejsc wyznaczonych do biwakowania.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[3]:

• kościół pw. śś. Wawrzyńca i Małgorzaty, ul. Żernicka 247, z XIII w., XV w., l. 1947-50
• dworzec Wrocław – Żerniki, ul. Żernicka, z l. 1880, 1898, 1903: wiata peronowa, drewniana, 1880 r.
• dom, ul. Żernicka 229, z XIX w./XX w.
• szalet, obecnie budynek gospodarczy przy domu, z XIX w./XX w.

Na Żernikach znajduje się również jeden z pięciu zachowanych we Wrocławiu, prawdopodobnie średniowiecznych, kamiennych krzyży. Jedyny z rytem bełtu kuszy, możliwe, że narzędzia zabójstwa^[4].

Komunikacja miejska

107 (Pracze Odrzańskie - Krzyki)

129 (Poświęcka-ośrodek zdrowia – Lotnisko)

142 (Jarnołtów - Paprotna)

148 (Dworzec Główny (Dworcowa) – Leśnica)

909 (Nowy Dwór – Samotwór Leśna)

249 (Krzyki – Jarnołtów), (nocny)

W odległości około 2 km od osiedla znajduje się pętla tramwajowa na Nowym Dworze, oferująca dwie linie tramwajowe oraz 4 autobusowe.