Adriaen van Utrecht

Adriaen van Utrecht (ur. 12 stycznia 1599 w Antwerpii, zm. 1652 tamże) – flamandzki malarz barokowy, znany głównie z martwych natur.

Adriaen van Utrecht

Data i miejsce urodzenia	12 stycznia 1599 Antwerpia
Data i miejsce śmierci	5 października 1652 Antwerpia
Narodowość	flamandzka
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	barok

Vanitas: Martwa natura z bukietem i czaszką, ok. 1642

Martwa natura, 1644

Życiorys

W 1614 został praktykantem w pracowni Hermana de Neyta w Antwerpii, początkowo malował pod wpływem Fransa Snydersa i jego ucznia Jana Fyta. Po odbyciu praktyki artysta udał się w wieloletnią podróż do Niemiec, Francji i Włoch, gdzie znalazł się pod wpływem włoskich malarzy barokowych i opanował posługiwanie się światłocieniem. Do Antwerpii powrócił w 1625 i jako mistrz (wijnmeester)^[a] wstąpił do gildii św. Łukasza; prowadził samodzielną pracownię i miał co najmniej siedmiu uczniów. W 1628 ożenił się z Constantią córką malarza Willema van Nieuwlandta. Był szwagrem Simona de Vosa, który poślubił jego siostrę^[1].

Adriaen van Utrecht malował przede wszystkim martwe natury o zróżnicowanej tematyce. Przedstawiał owoce, warzywa, girlandy, trofea myśliwskie, sceny z targowisk i spiżarni, poruszał także motywy wanitatywne. Artysta zdobył znaczne uznanie, jego prace dotarły na dwór króla Hiszpanii Filipa IV Habsburga. Często współpracował z innymi malarzami wykonując motywy dekoracyjne na ich pracach, jego zleceniodawcami byli m.in. Jacob Jordaens, Erasmus Quellinus II, Theodoor Rombouts, Theodoor van Thulden, Jan van den Hoecke i David Teniers II^[2].

Liczne prace artysty są eksponowane w największych muzeach i galeriach europejskich i amerykańskich, m.in. w Prado w Madrycie, Rijksmuseum w Amsterdamie, Ermitażu w Sankt Petersburgu, Muzeum w Luwrze i J. Paul Getty Museum w Los Angeles^[3].

Uwagi

1. Mianem wijnmeester określano syna mistrza gildii św. Łukasza. "Wijnmeester" otrzymywał tytuł mistrza z chwilą wstąpienia do gildii, bez obowiązku odbycia wieloletniej praktyki^[4].