Akira

Akira (jap. アキラ) – manga autorstwa Katsuhiro Ōtomo, publikowana w magazynie „Shūkan Young Magazine” wydawnictwa Kōdansha od 20 grudnia 1982 do 25 czerwca 1990^[2].

Akira
jap. アキラ (Akira)
Gatunek	cyberpunk, thriller, fantastyka postapokaliptyczna
Manga
Autor	Katsuhiro Ōtomo
Wydawca	Kōdansha
Polski wydawca	Japonica Polonica Fantastica
Imprint	Young Magazine KC
Odbiorcy	seinen
Magazyn	Shūkan Young Magazine
Wydawana	20 grudnia 1982 – 25 czerwca 1990
Liczba tomów	6
Film animowany
Reżyser	Katsuhiro Ōtomo
Scenariusz	Katsuhiro Ōtomo Izō Hashimoto
Producent	Ryōhei Suzuki Shunzō Katō
Muzyka	Shoji Yamashiro
Studio	Tokyo Movie Shinsha
Wydany	16 lipca 1988 1992 (Polska)[1]
Czas trwania	124 minuty

Na podstawie mangi powstał pełnometrażowy film anime, którego premiera odbyła się w 1988 roku. Ponadto planowany jest aktorski film live action, którego próby jego produkcji podejmowano kilkukrotnie, jednak wciąż nie wiadomo, kiedy powstanie i kiedy odbędzie się jego premiera^[3].

W 1984 roku manga zdobyła nagrodę Kōdansha Manga^[4].

Fabuła

Replika motocykla z mangi Akira (2005)

Na gruzach Tokio powstała nowa metropolia – NeoTokio. 31 lat wcześniej Tokio zniszczone zostało w ogromnej eksplozji, która zapoczątkowała III wojnę światową. W 2019 roku miasto ogarnięte jest chaosem. Na ulicach szaleją młodociane gangi motocyklistów. Trwają starcia między policją a antyrządowymi powstańcami. Fanatycy religijni głoszą rychłe nadejście mesjasza – legendarnego Akiry.

Główni bohaterowie to Shotaro Kaneda i Tetsuo Shima, członkowie gangu motocyklowego, którego Kaneda jest założycielem oraz przywódcą. Traktuje Tetsuo jak młodszego brata, którego jednak zawsze trzeba ochraniać. W czasie walki z gangiem Klaunów, Tetsuo ulega wypadkowi. Rozpędzonym motocyklem wpada w dziwnego chłopca o twarzy starca, który wychodzi cało z wypadku. Na miejscu pojawia się wojsko, które znajduje zbiegłego chłopca i zabiera go razem z rannym Tetsuo, który trafia do laboratorium, gdzie poddawany jest dziwnym eksperymentom. Ich celem jest obudzenie tkwiącej w nim psychicznej mocy.

Tetsuo szybko wzrasta w siłę i wymyka się spod kontroli wojska i naukowców. Zawsze najsłabszy wśród rówieśników, wyśmiewany i poniżany, teraz sam dyktuje warunki. Dowiaduje się też o istnieniu przepotężnego Akiry – który doprowadził do zagłady miasta przed trzydziestu laty. Tetsuo postanawia go odnaleźć. Z czasem przepełniająca go moc staje się tak potężna, że sam nie jest w stanie jej opanować.

Autor wykorzystał konwencję gatunku cyberpunk, aby szczegółowo opisać sagę politycznych zawirowań, izolacji społecznej, korupcji i władzy^[5].

Manga

Pierwszy rozdział został opublikowany w numerze 24/1982 magazynu „Shūkan Young Magazine” (wydanym 20 grudnia 1982), zaś ostatni – 25 czerwca 1990 (numer 28/1990)^[2]. Następnie wydawnictwo Kōdansha zebrało pojedyncze rozdziały do sześciu tankōbonów, które ukazały się od 14 września 1984^[6] do 15 marca 1993^[7].

Premiera polskiego wydania miała miejsce w lipcu 1999 nakładem wydawnictwa Japonica Polonica Fantastica; manga wydawana była do września 2003. W porównaniu z sześciotomową japońską wersją, w Polsce wydano 19 krótszych tomów. Za tłumaczenie mangi na język polski odpowiadał Rafał Rzepka^[2].

W kwietniu 2019 wydawnictwo Japonica Polonica Fantastica zapowiedziało nowe wydanie mangi^[8]. Premiera pierwszego z sześciu tomów odbyła się 6 lutego 2020^[9].

Nr	Język japoński		Język polski
	Data wydania	ISBN	Data wydania	ISBN
1	14 września 1984[6]	ISBN 978-4-06-103711-3	6 lutego 2020[9]	ISBN 978-83-7471-811-0
2	27 sierpnia 1985[10]	ISBN 978-4-06-103712-0	3 kwietnia 2020[11]	ISBN 978-83-7471-812-7
3	21 sierpnia 1986[12]	ISBN 978-4-06-103713-7	7 maja 2021[13]	ISBN 978-83-7471-813-4
4	1 lipca 1987[14]	ISBN 978-4-06-103714-4	1 lipca 2022[15]	ISBN 978-83-7471-814-1
5	26 listopada 1990[16]	ISBN 978-4-06-313166-6	1 października 2022[17]	ISBN 978-83-7471-815-8
6	15 marca 1993[7]	ISBN 978-4-06-319339-8	1 marca 2023[18]	ISBN 978-83-7471-816-5

Lista tomów pierwszego wydania JPF

Nr	Tytuł	Data wydania
1	Wypadek Tetsuo	lipiec 1999
2	Numer 41- Tetsuo	październik 1999
3	Pułapka na clownów	styczeń 2000
4	Plan Starca	maj 2000
5	Przebudzenie	lipiec 2000
6	Satelita pościgowy	grudzień 2000
7	Misja Sakaki	luty 2001
8	Śmierć Takashiego	kwiecień 2001
9	Opanować chaos	lipiec 2001
10	Spotkanie w podziemiach	październik 2001
11	Masakra w świątyni Miyako	grudzień 2001
12	Trzeci fenomen	marzec 2002
13	Wizje w podziemiach	lipiec 2002
14	Dowód mocy	październik 2002
15	Próba sił	grudzień 2002
16	Transmutacja	marzec 2003
17	Do widzenia	kwiecień 2003
18	Rezonans	czerwiec 2003
19	Wspomnienia	wrzesień 2003

Film anime

Premiera filmu anime na podstawie mangi odbyła się 16 lipca 1988. Reżyserem i scenarzystą był autor mangi, Katsuhiro Ōtomo, który przy scenariuszu współpracował również z Izō Hashimoto. Producentami byli Ryōhei Suzuki i Shunzō Katō, natomiast muzykę do filmu skomponował Shoji Yamashiro. Za produkcję wykonawczą odpowiadało studio Tokyo Movie Shinsha.

W Polsce przedsiębiorstwo IVP wydało Akirę na kasetach VHS w 1992 roku. Była to wersja anglojęzyczna z polskim lektorem^[1]. W czerwcu 1996 film pojawił się na antenie Canal+^[19], natomiast 2 lutego 2006^[20] został wydany na DVD w miesięczniku „Kino Domowe” wydawnictwa IDG Poland^[21]. Za tłumaczenie z języka angielskiego odpowiadał Piotr Skotnicki, zaś japońskiego – Seweryn Pazdej^[22]. 15 grudnia 2023 film w zremasterowanej wersji 4K trafił do polskich kin^[3].^[23]