Akiyuki Nosaka

Akiyuki Nosaka (jap. 野坂 昭如 Nosaka Akiyuki; ur. 10 października 1930 w Kamakurze, zm. 9 grudnia 2015 w Tokio) – japoński pisarz, piosenkarz, autor tekstów i członek Izby Radców japońskiego Zgromadzenia Narodowego w latach 1983–1984.

Akiyuki Nosaka

野坂 昭如

Yukio Aki

Data i miejsce urodzenia	10 października 1930 Kamakura
Data i miejsce śmierci	9 grudnia 2015 Tokio
Narodowość	japońska
Język	japoński
Alma Mater	Uniwersytet Waseda
Dziedzina sztuki	powieść, nowela, opowiadanie
Ważne dzieła
Erogotoshi-tachi (jap. エロ事師たち) (1963) Hotaru no haka (jap. 火垂るの墓) (1967) Amerika hijiki (jap. アメリカひじき) (1967)
Strona internetowa

Używał pseudonimów Yukio Aki (jap. 阿木 由紀夫 Aki Yukio), pisząc dla prasy, i Claude Nosaka (jap. クロード 野坂 Kurōdo Nosaka) jako piosenkarz.

Życiorys

Jego ojciec był zastępcą gubernatora prefektury Niigata^[1]. Matka Akiyukiego zmarła wkrótce po porodzie i chłopiec wychowywał się u ciotki, która go zaadoptowała, w Kobe. Podczas nalotów na Kobe w czasie II wojny światowej stracił przybranego ojca i siostrę. Ciotka (którą uważał za matkę) została ciężko ranna. Jako sierota w zniszczonym mieście żył z kradzieży, wskutek czego trafił do sierocińca-ośrodka dla młodocianych przestępców (skąd ostatecznie wydobył go biologiczny ojciec)^[2]. Studiował romanistykę na Uniwersytecie Waseda, ale nie ukończył studiów^[3].

Zajął się pisaniem tekstów piosenek^[3], opowiadań i tekstów dla telewizji. W późniejszych latach często w niej występował jako komentator, a nawet piosenkarz^[2].

W 1963 napisał pierwszą książkę Erogotoshi-tachi (Mistrzowie pornografii, 1966)^[3], osadzoną w Kobe i wykorzystującą tamtejszy dialekt. Przyniosła mu ona uznanie (w 1966 Shōhei Imamura nakręcił na jej podstawie film)^[2]. Tematyka erotyczna była częstym wątkiem jego dzieł^[3]. W 1972 został ukarany grzywną za opublikowanie w magazynie Omoshiro-hanbun (dosł.: dla żartu, pół żartem)^[4], którego był redaktorem, opowiadania pt. Yojōhan fusuma no shitabari, autorstwa Kafū Nagai (1879–1959). Mimo odwołań i zeznań świadków na korzyść Nosaki, japoński Sąd Najwyższy podtrzymał wyrok^[1].

Innym motywem w jego twórczości był chaos, jaki panował po wojnie w Japonii, i wątki autobiograficzne z trudnego dzieciństwa. Oba są widoczne w nowelach Hotaru no haka (Grobowiec świetlików) i Amerika hijiki (Amerykańskie algi), za które w 1967 otrzymał literacką Nagrodę Naokiego (Naoki-shō)^[3]. Pierwsza z noweli, bezpośrednio związana ze wspomnieniem śmierci siostry, która zmarła z głodu w sierpniu 1945^[2], została sfilmowana w 1988 przez Isao Takahatę ze Studia Ghibli. W drugiej, narratora prześladuje pamięć o życiu z sutenerstwa dla amerykańskich żołnierzy armii okupacyjnej i zbierania po śmietnikach. Tytułowe hijiki to jadalny wodorost, który jednakże okazuje się być czarną herbatą z zapasów wspomnianych żołnierzy. Usiłując zatrzeć po latach pamięć upokorzeń, które powodują psychiczną i fizyczną impotencję bohatera, zabiera on amerykańskiego turystę (byłego żołnierza) na sex-show. Ta próba symbolicznego udowodnienia japońskiej "męskości" spala jednak na panewce, bo obecność Amerykanina pozbawia występujących jurności^[5][6]. Jest to wynikiem podwójnej wrogości do niego: jako przedstawiciela narodu do niedawna okupującego Japonię i białego cudzoziemca. W latach 60. XX w. pamięć o tych pierwszych oraz niechęć do nieznanych jeszcze szeroko i niemile widzianych gaijinów mocno były osadzone w mentalności Japończyków.

W 1983 Nosaka został wybrany do Izby Radców, wyższej izby japońskiego parlamentu, ale rok później zrezygnował, by kandydować do niższej izby – przegrał jednak z byłym premierem Kakuei Tanaką^[1]. Był żonaty, miał dwie córki^[2].