Aleksandr Imeretyński

Aleksander Konstantinowicz Imeretyński, książę Bagration, ros. Александр Константинович Имеретинский (ur. 24 grudnia 1836^?/5 stycznia 1837 w Moskwie, zm. 17^?/30 listopada 1900 w Warszawie) – gruziński arystokrata (książę), rosyjski generał i gubernator warszawski^[1][2].

Aleksandr Imeretyński

Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1836?/5 stycznia 1837 Moskwa
Data i miejsce śmierci	17?/30 listopada 1900 Warszawa
Generał-gubernator warszawski
Okres	od 1?/13 stycznia 1897[1] do 17?/29 stycznia 1900[1]
Poprzednik	Paweł Szuwałow
Następca	Iwan Podgorodnikow (p.o.)
Odznaczenia

Życiorys

Aleksander Imeretyński pochodził z rodu Bagrationów – dynastii królewskiej, która kiedyś rządziła Gruzją. W latach 1897–1900 pełnił funkcję generał-gubernatora Warszawy z nadania cara, zastępując w fotelu Pawła Szuwałowa^[1][3].

Pozorny zwolennik porozumienia z Polakami i pozyskania ich przychylności dla państwa rosyjskiego. W rzeczywistości widział zagrożenie we wzrastającym niezadowoleniu Polaków, podgrzewanym podówczas przez coraz liczniejsze wydawnictwa i organizacje nielegalne, jak np. wydawany przez Piłsudskiego Robotnik i PPS.

Rozwijający się pod koniec XIX w. na ziemiach Królestwa Polskiego ruch socjalistyczny docierał do coraz liczniejszych mas – głównie robotników, ale też chłopów i Żydów. Ponieważ największy odłam tego ruchu głosił konieczność wyzwolenia się z niewoli cara, Imertyński zdecydował o zmianie dotychczasowej represyjnej polityki wobec Polaków. Pozorne ustępstwa ze strony Rosjan (m.in. przywrócenie prawa do modlitwy w języku ojczystym w szkołach w 1897, zdymisjonowanie znienawidzonego przez Polaków kuratora Aleksandra Apuchtina, polskojęzyczna gazeta czy też zezwolenie na budowę pomnika Adama Mickiewicza) miały zneutralizować wpływ wydawnictw i ruchów nielegalnych.

W 1898 wykradziony został przez działaczy PPS tajny memoriał Imeretyńskiego dotyczący współpracy z caratem, w którym Imeretyński relacjonował carowi założenia swojej polityki pozornych ustępstw, mających doprowadzić de facto do wzrostu tempa rusyfikacji Polaków. Wydany w Londynie^[4] wraz ze wstępem autorstwa Józefa Piłsudskiego, zdobył niebywały rozgłos i w znacznej mierze przyczynił się do dymisji Imeretyńskiego, jak też zdecydowanego osłabienia pozycji stronnictw ugodowych.

Zobacz też

• namiestnicy carscy w Królestwie Polskim