Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Aleksandria Troas

starożytne miasto greckie położone w północno-zachodniej części Azji Mniejszej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aleksandria Troas
Remove ads

Aleksandria w Troadzie (stgr. Ἀλεξάνδρεια ἡ Τρωάς), Aleksandria Troas, Aleksandria Troadzka (stgr. Άλεξάνδρεια Τρωάς, łac. Alexandria Troas) – starożytne miasto greckie położone w północno-zachodniej części Azji Mniejszej, na obszarze Troady, około 20 km na południowy zachód od Troi[1]. Obecnie stanowisko archeologiczne w tureckiej prowincji Çanakkale, w okręgu (ilçe) Ezine koło wsi Dalyan.

Thumb
Ruiny term Heroda Attyka
Remove ads

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

Miasto zostało założone wkrótce po 311 p.n.e. przez Antygona I Jednookiego na miejscu wcześniejszej osady o nazwie Sigia[2]. Początkowo nosiło na cześć swojego założyciela nazwę Antigoneia[3]. Po bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) dostało się pod panowanie Lizymacha, który przemianował je na Aleksandrię Troas dla uczczenia Aleksandra Wielkiego[1][2]. W 133 p.n.e. Aleksandria Troadzka przeszła wraz z całym regionem pod panowanie rzymskie, a za czasów Oktawiana została przekształcona w rzymską kolonię[1].

Położona na brzegu Morza Egejskiego, blisko wejścia do Hellespontu, Aleksandria ta przez kilka wieków odgrywała rolę ważnego portu morskiego[2][4]. Otoczone murem miasto zajmowało powierzchnię około tysiąca akrów[2]. Szczyt swej świetności przeżywało za panowania cesarza Hadriana; z inicjatywy Heroda Attyka wzniesiono wówczas gimnazjon, a także termy, których ruiny zachowały się dotychczas[4]. Według Dziejów Apostolskich (Dz 16,8-11 oraz 20,5-12) miasto dwukrotnie odwiedził apostoł Paweł z Tarsu. Podczas drugiego pobytu miał dokonać cudu wskrzeszenia chłopca imieniem Eutychus, który zginął wskutek upadku z okna podczas głoszonego przez apostoła kazania[1].

Thumb
Ruiny Aleksandrii Troadzkiej (stan z 1843 r.)

Przed założeniem Konstantynopola Aleksandria Troadzka była uwzględniana przez Konstantyna Wielkiego jako ewentualne miejsce nowej stolicy cesarstwa[3]. Miasto w pełni funkcjonowało jeszcze na początku okresu bizantyjskiego, będąc wówczas siedzibą biskupstwa (jego historyczną pozostałością jest istniejące współcześnie biskupstwo tytularne Troady[5]. W późniejszym czasie zakończyło swe istnienie. Po podboju osmańskim Turcy nadali tej miejscowości nazwę Eski Stambul[4].

Remove ads

Stanowisko archeologiczne

Podsumowanie
Perspektywa

W przeszłości okazałe ruiny Aleksandrii w Troadzie (skrótowo nazywane często Troadą) uważano za pozostałości Homerowej Troi, choć ta identyfikacja już od XVI wieku budziła wątpliwości. W okresie europejskiej eksploracji tureckich krain Bliskiego Wschodu odwiedzali je tacy angielscy podróżnicy i badacze starożytności jak Edward Pococke, George Whele czy Richard Chandler. W 1814 r. miejsce to jako pierwszy Polak odwiedził hr. Edward Raczyński i zwiedzanym 24 września „zwaliskom” poświęcił dość szczegółowy opis w swym Dzienniku podróży do Turcji odbytej w roku 1814. Wśród nich wymienił pozostałości term, teatru oraz dwóch nierozpoznanych budowli, przez ludność miejscową uważanych za „pałac Priama” i „świątynię Diany”. Zawiedziony ostatecznym efektem, pionier polskiej literatury krajoznawczej w konkluzji stwierdził: „Ruiny Aleksandryi Troas, które zwiedziłem, nie odpowiedziały memu oczekiwaniu; nie znalazłem w nich tey wzorowey i ozdobney architektury, iakiey się spodziewałem w mieście przez Aleksandra Wielkiego założonem”[6].

Obecnie ruiny dostępne są komunikacyjnie poprzez połączenie autobusowe z Çanakkale; ponadto między położonym przy głównym szlaku drogowym Ezine a wsią Dalyan sporadycznie kursują też zbiorowe taksówki (dolmuş). Koło Dalyan szosa przebiega przez środek ruin, wśród których zidentyfikowano pozostałości pałacu, świątyni, agory, teatru, łaźni, cmentarzyska, portu o dwóch basenach oraz murów miejskich, dodatkowo zniszczonych przypuszczalnie trzęsieniem ziemi[7]. Do stosunkowo niedawnych odkryć należy duży hellenistyczny stadion (ok. 100 p.n.e.) ujawniony w trakcie prac prowadzonych przez niemieckich archeologów z Uniwersytetu w Münster[8].

Remove ads

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads