Als

Als (w Polsce używa się także niemieckiej nazwy Alsen) – wyspa w Danii, w cieśninie Mały Bełt (Morze Bałtyckie), między Półwyspem Jutlandzkim a wyspą Fionia.

Ten artykuł dotyczy wyspy w Danii. Zobacz też: miasto w Danii.

Als

Kontynent	Europa
Państwo	Dania
Akwen	Morze Bałtyckie
Powierzchnia	312[1] km²
Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość	49 976[2] 160,2 os./km²
Położenie na mapie Danii Południowej Als
Położenie na mapie Danii Als
54°59′N 9°55′E

Geografia

• powierzchnia: 312 km²^[1]
• ludność: 50,0 tys. (I 2017 r.)^[2]
• główne miasta: Sønderborg (27,83 tys.), Nordborg (5,97 tys.) i Augustenborg (3,25 tys.)^[2][1]
• najwyższy punkt: wzgórze Højeberg, 81 m n.p.m.^[1]

Wyspa jest połączona dwoma mostami^[1] z Półwyspem Jutlandzkim, komunikacja promowa do Fionii. Znajduje się tu też port lotniczy (na półwyspie Kær^[1]).

Gospodarka

Podstawą gospodarki na wyspie Als jest rybołówstwo, uprawa pszenicy i jęczmienia oraz hodowla bydła i trzody chlewnej^[3]. Na wyspie rozwinął się przemysł maszynowy, włókienniczy, skórzany oraz spożywczy^[3].

Historia

W dniach 14–18 grudnia 1658 sprzymierzone siły brandenbursko-cesarsko-polskie, wspierające Danię podczas II wojny północnej, przeprowadziły operację desantową. 14 grudnia oddział piechoty zajął przyczółek, na którym następnie wylądowała jazda Stefana Czarnieckiego, przeprawiwszy się przez szeroką na ok. 500 m cieśninę na łodziach, holując płynące konie^{[potrzebny przypis]}. Desant zdobył wyspę zajętą przez Szwedów. Wydarzenie to zostało upamiętnione w Mazurku Dąbrowskiego.

W latach 1864–1866 wyspa była zajęta przez Cesarstwo Austriackie, a następnie przez Królestwo Prus. Od 1920 wyspa należy ponownie do Danii^[4].

Demografia

Wykres liczby ludności Als na przestrzeni ostatnich 90 lat^[5]

Zobacz też

• cieśnina Als
• wyspy Danii
• Cieśniny Duńskie