Altroza

Altroza – organiczny związek chemiczny, monosacharyd (cukier prosty) z grupy aldoheksoz^[2]. Jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie i praktycznie nierozpuszczalna w metanolu. Należy do rzadkich węglowodanów^[3]. D-Altrozę można otrzymać syntetycznie wychodząc z celulozy (pierwszym etapem jest jej piroliza do lewoglukosenonu(inne języki), który jest właściwym substratem do dalszej, stereoselektywnej syntezy D-altrozy)^[3]. Można też uzyskać ją z D-rybozy^[4]. L-Altroza jest wytwarzana przez bakterie Butyrivibrio fibrisolvens(inne języki), co może być wykorzystane do jej produkcji przemysłowej (ze względu na słodki smak i brak wartości odżywczej może być zamiennikiem cukru)^[5].

D-Altroza

D-Altroza w formie liniowej (projekcja Fischera) α-D-Altroza w formie piranozowej (projekcja Hawortha)
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) (2S,3R,4R,5R)-2,3,4,5,6-pentahydroksyheksanal (forma łańcuchowa)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C6H12O6
Masa molowa	180,16 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	1990-29-0 (izomer D) 1949-88-8 (izomer L)
PubChem	441032 (izomer D) 10219674 (izomer L)
Właściwości Temperatura topnienia 103-105 °C (β-D-piranoza)[1] 107-109,5 °C (β-L-piranoza)[1]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Jest epimerem D-glukozy i D-allozy.

Zarówno L-altroza, jak i D-altroza, w formie cyklicznej występuje w postaci 4 izomerów, które w roztworze wodnym pozostają ze sobą w równowadze^[1]. Np. dla D-altrozy są to:

W roztworze wodnym dominuje β-D-altropiranoza (43% w 22 °C)^[1].

Identyfikatory CAS i PubChem (CID) izomerów altrozy

D/L	Forma liniowa	Piranozy		Furanozy
		α	β	α	β
D	CAS: 1990-29-0 CID: 94780	CAS: 7282-80-6 CID: 7098663	CAS: 7283-10-5 CID: 448702	CAS: 41846-93-9 CID: 21627867	CAS: 40461-79-8 CID: 15560227
L	CAS: 1949-88-8 CID: 102190	CID: 6971097	CAS: 12773-31-8 CID: 6971096	CID: 69617265	CID: 57473720