Żelkówka grubościennozarodnikowa

Żelkówka grubościennozarodnikowa, żylaczka grubościennozarodnikowa (Aphanobasidium pseudotsugae (Burt) Boidin & Gilles) – gatunek grzybów z rodziny Radulomycetaceae^[1].

Żelkówka grubościennozarodnikowa

Żelkówka grubościennozarodnikowa (Aphanobasidium pseudotsugae) na korze drzewa
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	Radulomycetaceae
Rodzaj	żelkówka
Gatunek	żelkówka grubościennozarodnikowa
Nazwa systematyczna
Aphanobasidium (Burt) Boidin & Gilles Cryptog. bot. 1(1): 75 (1989)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Aphanobasidium, Radulomycetaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1926 r. Edward Angus Burt nadając mu nazwę Corticium pseudotsugae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Jacques Boidin i Gérard Gilles w 1989 r.^[1]

Synonimy^[2]:

• Aphanobasidium asseriphilum (Litsch.) Stalpers 1996
• Corticium asseriphilum Litsch. 1934
• Corticium pseudotsugae Burt 1926
• Phlebiella pseudotsugae (Burt) K.H. Larss. & Hjortstam 1987
• Xenasma pseudotsugae (Burt) J. Erikss. 1958

Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował polską nazwę żylaczka grubościennozarodnikowa^[3]. Po przeniesieniu gatunku do rodzaju Aphanobasidium stała się niespójna z nazwą naukową. Zgodną z aktualną nazwą naukową nazwę polską żelkówka grubościennozarodnikowa zaproponował K. Karasiński w 2005 r.^[4]

Morfologia

Owocnik

Rozpostarty na podłożu, cienki, o barwie od białawej do szaroniebieskawej. Powierzchnia woskowata, błyszcząca. Kontekst biały^[5]. Owocniki mają nieprzyjemny zapach naftalenu^[6].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki białawe o wymiarach 4–6 × 2,5–4 µm^[5], elipsoidalne, nieamyloidalne, grubościenne^[6].

Od podobnych rozpostartych grzybów o białawej barwie można go odróżnić jedynie badaniem mikroskopowym^[5].

Występowanie i siedlisko

Żelkówka grubościennozarodnikowa występuje powszechnie na całej półkuli północnej^[7]. W. Wojewoda w zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski w 2003 r. przytacza trzy jej stanowiska (Puszcza Niepołomicka, Wzgórza Tynieckie, Beskid Sądecki), wszystkie na drewnie sosny^[3].

Grzyb saprotroficzny rozwijający się na martwym drewnie drzew iglastych i bardzo rzadko na dębie^[4]. Owocniki wytwarza zazwyczaj od kwietnia do września^[3]. Powoduje białą zgniliznę drewna^[7].