Augustin Pyramus de Candolle

Augustin Pyrame de Candolle (ur. 4 lutego 1778 w Genewie, zm. 9 września 1841 tamże) – botanik szwajcarski. Zajmował się systematyką roślin kwiatowych, mszaków i grzybów. Twórca jednego z pierwszych systemów naturalnych klasyfikacji roślin, wprowadził termin taksonomii.

Augustin-Pyramus de Candolle

W taksonomii: DC.^[1]

Data i miejsce urodzenia	4 lutego 1778 Genewa
Data i miejsce śmierci	9 września 1841 Genewa
Zawód, zajęcie	Botanik

Anthericum annuum, ilustracja z Plantarum historia succulentarum

Życiorys

Augustin Pyrame de Candolle urodził się 4 lutego 1778 roku w Genewie w rodzinie bankiera i radcy miejskiego Augustina de Candolle i jego żony Louise-Eléonore^[2]. Po studiach na uniwersytecie w Genewie, m.in. u Jeana-Pierre's Vauchera (1763–1841) i Jeana Senebiera (1742–1809), od 1798 roku studiował medycynę w Paryżu, m.in. anatomię u Georges'a Cuviera (1769–1832) i zoologię u Jeana-Baptisty de Lamarcka (1744–1829)^[2].

W 1803 roku został asystentem Cuviera w paryskim Collège de France^[2][3]. Lamarck powierzył mu aktualizację swojego dzieła Flore française, do którego de Candolle dodał 1300 gatunków, kierując się systematyką Antoine's Laurenta de Jussieu (1748–1836) niż systemem Lamarcka^[2]. W 1806 roku de Candolle otrzymał zlecenie od ministra ds. wewnętrznych Szampanii zbadania związku pomiędzy botaniką, rolnictwem i geografią na terenie całej Francji^[2]. Przeprowadzane badania (1806–12) były podstawą dla opublikowanej w 1813 roku teorii botaniki – Théorie élémentaire de la botanique^[2][3]. W 1808 roku objął katedrę botaniki na uniwersytecie w Montpellier^[2].

W 1816 roku powrócił do Genewy, gdzie objął katedrę historii naturalnej (botaniki i zoologii) na uniwersytecie^[2]. Przyczynił się do otwarcia w 1817 roku genewskiego ogrodu botanicznego (fr. Jardin botanique des Bastions)^[2]. De Candolle angażował się również społecznie, m.in. za jego zaangażowaniem powstało Société d'encouragement pour l'industrie nationale^[2].

Augustin Pyrame de Candolle zmarł 9 września 1841 w Genewie^[2].

Działalność naukowa

Augustin de Candolle zajmował się przede wszystkim morfologią i fizjologią roślin^[2]. Stworzył jeden z pierwszych systemów naturalnych klasyfikacji roślin^[2][4][5]. Uważał, że to anatomia, a nie fizjologia roślin, powinna być jedyną podstawą ich klasyfikacji^[3]. W 1813 roku wprowadził termin taksonomii^[3]. System de Candolle's wraz z zasadami ewolucji naturalnej Charles'a Darwina stworzył podwaliny dla współczesnej teorii ewolucji roślin^[3].

De Candolle interesował się także Agronomią, chemią roślin i farmakologią^[2]. Stworzył podwaliny dla geografii roślin^[2] – przeprowadził badania w Brazylii (1827), wschodnich Indiach (1829) i północnych Chinach (1834)^[3].

Jego syn Alphonse Louis Pierre Pyrame de Candolle (1806–1893) i wnuk Casimir Pyrame de Candolle (1836–1918) zostali również botanikami, a po śmierci Augustina kontynuowali jego prace nad systemem klasyfikacji wszystkich roślin – dziełem Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis^[2][4][5].

Publikacje

• 1799–1803 Plantarum historia succulentarum = Histoire des plantes grasses^[2]
• 1802 Monographie des Astragales^[2]
• 1804 Essai sur les propriétés médicinales des plantes comparées avec leurs formes extérieures et leur classification naturelle^[2]
• 1813 Théorie élémentaire de la botanique^[2]
• 1818–1821 Regni Vegetabilis Systema Naturale^[3]
• 1820 Essai élémentaire de géographie botanique^[2]
• 1824–41 Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis^[2]

Członkostwa, wyróżnienia i odznaczenia

• 1818 – wybrany na członka Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina (niem. Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina)^[6]
• 1827 – członek korespondencyjny Pruskiej Akademii Nauk^[7]
• Członek korespondencyjny Rosyjskiej Akademii Nauk^[8]