Błociszewscy herbu Ostoja

Błociszewscy – polski ród szlachecki pieczętujący się herbem Ostoja, należący do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców)^[1][2][3][4], wywodzący się z Błociszewa w dawnym pow. kościańskim województwa poznańskiego^[5][1]. Od Błociszewskich herbu Ostoja pochodzą: Brodniccy, Bytkowscy, Gajewscy, Lubiatowscy, Ptaszkowscy, Szczodrowscy.

Herb Ostoja, wersja średniowieczna

Pieczęć Jakusza z Blociszewa h. Ostoja

Najstarsze świadectwa źródłowe dotyczące rodu

Poniżej wymienione są wybrane świadectwa źródłowe dotyczące Błociszewskich herbu Ostoja od połowy XIV do początków XV wieku.

• Najstarsza wzmianka na temat wsi gniazdowej oraz przedstawiciela rodu Błociszewskich h. Ostoja pochodzi z 1358 roku i dotyczy Jakusza z Błociszewa, który występował jako świadek w dokumencie o. Jana, opata lubińskiego^[1][6][7][8].

• Jakusz z Błociszewa występuje także dwukrotnie w latach 1364–1369, jako wojewoda grodzki lwowski^[9].

• Znany jest wizerunek pieczęci Jakusza z Błociszewa z 1370 r. przedstawiający herb Ostoja oraz napis na jej otoku: S. IACUSSI. DE. BLOCISZEWO^[10]. Dokument z pieczęcią znajdował się w 1938 roku w Archiwum miasta Lwowa^[11].

• W roku 1393 występował Mirosz z Błociszewa, który przegrał proces z Janem Chaławskim o Chyrzynę^[6].

• Z Błociszewa pochodził Świętomir Błociszewski, dziedzic w Brodnicy, w roku 1395^[12]. Występował w księgach grodzkich i ziemskich kościańskich i poznańskich do 1407^[1]

• w roku 1399 wzmiankowany był Dzierżek Błociszewski, który przegrał proces o konie z Piechnem Krakwiczem z Karchowa^[6].

• W latach 1399–1400 Mikołaj i Dobrogost z Błociszewa prowadzili spory sądowe z braćmi Pietraszem i Jakubem Gorzeckimi z Górki o Roszkowo (koło Miejskiej Górki)^[6][1].

• Mikołaj z Błociszewa występował także w roku 1402, kiedy to zapisał wikariuszom katedry poznańskiej 2 kopy groszy czynszu od sumy 25 grzywien na Błociszewie. W roku 1405 wygrał proces o części Rąbinia w związku z opieką nad małoletnimi – Elżbietą i Pietraszem z Rąbinia^[6].

• W roku 1408 dziedzice wsi, Jan i Mikołaj Błociszewscy ufundowali kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła, który został erygowany przez biskupa poznańskiego – Wojciecha z rodu Jastrzębców. W świątyni znajdowały się dwie kaplice rodzinne – Błociszewskich i Krzyżanowskich^[13]. Kościół wzniesiono z myślą o mieszkańcach okolicznych wsi: Gaju, Wronowa, Krzyżanowa. Kościołowi temu został wtedy zabezpieczony czynsz na Błociszewie i Wronowie oraz na Bytkowie, wsi należącej do Dobrogosta z Błociszewa^[1].

Majątki ziemskie należące do rodu

Poniżej wymienione są ważniejsze dobra ziemskie należące do Błociszewskich h. Ostoja.

Błociszewo^[1][6], Brodnica^[1][6], Rąbiń^[6], Luboń, Grabianowo, Wronowo, Szczodrowo, Krajkowo, Marszewo, Ptaszkowo, Chaławy, Gaj, Lubiatowo, Witów, Konarzew, Rogowo, Ciołkowo, Smogorzewo, Mnichy, Tuczępy, Miłostowo, Szczepowice, Łagiewniki, Sepno^[1], Młodzikowo^[14], Paruszewo^[15].

• 
  Pałac w Paruszewie, własność Błociszewskich h. Ostoja
• 
  Młodzikowo, pałac Tadeusza Błociszewskiego h. Ostoja
• 
  Pałac w Rogowie, własność Mateusza Błociszewskiego h. Ostoja

Przedstawiciele rodu

Piotr Błociszewski (zm. przed 1649), dziedzic Błociszewa

Katarzyna z Bukowieckich Błociszewska

Kazimierz i Tadeusz Błociszewscy, powstańcy wielkopolscy 1848 roku

Stanisław Błociszewski (1804–1888), uczestnik powstania listopadowego

Stanisław Błociszewski (1849–1927), doktor medycyny

Tadeusz Błociszewski (1878–1934), właściciel Młodzikowa, doktor praw

• Jakusz z Błociszewa (zm. po 1370) – dziedzic Błociszewa, wojewoda grodowy lwowski.

• Świętomir z Błociszewa (zm. przed 1408) – dziedzic Brodnicy i Błociszewa.

• Dobrogost Bytkowski z Błociszewa (zm. przed 1413) – dziedzic części dóbr Błociszewo, Bytkowo i Luboń, asesor sądu poznańskiego.

• Mikołaj z Błociszewa (zm. 1419) – dziedzic Błociszewa, Brodnicy i Grabianowa, nadworny rycerz i poseł Władysława Jagiełły do rokowań z Krzyżakami, kasztelan santocki^[16] (1401–1415), sędzia ziemski poznański (1415–1419).

• Jan z Błociszewa (zm. po 1429) – dziedzic dóbr w Brodnicy, Błociszewie, Wronowie, Grabianowie i innych.

• Maciej Szczodrowski z Błociszewa (zm. po 1440) – dziedzic Brodnicy i Wronowa, właściciel Szczodrowa w Wielkopolsce.

• Andrzej Brodnicki z Błociszewa (zm. przed 1452) – dziedzic Brodnicy, właściciel Lubonia, Krajkowa, Marszewa i innych, wicechorąży kościański (1440–1445), burgrabia kościański (1447–1448), wicewojewoda kościański w 1448.

• Jan Brodnicki z Błociszewa (zm. po 1470) – dziedzic Grabianowa w Wielkopolsce, pisał się z Brodnicy.

• Mikołaj Ptaszkowski z Błociszewa (zm. przed 1471) – dziedzic Brodnicy, właściciel Ptaszkowa w Wielkopolsce, wicepodkomorzy kościański.

• Mikołaj z Błociszewa (zm. przed 1499) – dziedzic Błociszewa, Chaław, Gaju i Grabianowa, burgrabia kościański.

• Piotr Lubiatowski z Błociszewa (zm. przed 1511) – dziedzic dóbr w Błociszewie, Lubiatowie Większym i Mączlinie.

• Jan z Błociszewa (zm. po 1512) – ksiądz, notariusz konsystorza poznańskiego (1474), pleban lubiński (1496–1512)^[17], pleban w Nowym Mieście (1487), dziedzic w Błociszewie, Lubiatowie i Mączlinie. Był synem Stanisława i Apolonii Lubiatowskiej^[1]. Procesował się z opatem klasztoru bernardynów w Lubiniu o las zw. Struga Plebańska^[18].

• Wincenty Gajewski z Błociszewa (zm. przed 1564) – dziedzic Gaju i Grabianowa oraz części Błociszewa. Jako pierwszy z Błociszewskich od posiadanych dóbr Gaj począł pisać się Gajewskim, dając początek rodzinie tego nazwiska.

• Piotr Błociszewski (zm. przed 1649) – dziedzic Błociszewa, części wsi Mnichy, Tuczępy i Miłostowo. Był synem Stanisława i Katarzyny z Iłowieckich. W roku 1621 kupił od Jana Błociszewskiego (brata stryjecznego) za 9000 zł części w Błociszewie. Ożenił się z Jadwigą Prusimską, której oprawił posag 3500 zł w 1626 r. Od Piotra Urbanowskiego i jego siostry Barbary Karsznickiej kupił w roku 1640 za 3606 zł części wsi Mnichy, Tuczapy i Miłostowo w pow. poznańskim^[1].

• Katarzyna Błociszewska (zm. po 1691) – córka Jakuba, współwłaściciela Błociszewa i Marianny Kędzierzyńskiej, w latach 1691–1697 była żoną Antoniego Orłowskiego, żupnika dobrzyńskiego^[1].

• Stanisław Błociszewski (zm. przed 1698) – właściciel kilku wsi: Mnichy, Tuczępy, Miłostowo, Piotrowo, części w Poniecu i wsiach przyległych. Był synem Piotra i Jadwigi Prusimskiej. Ożenił się z Katarzyną Bukowiecką, córką Stanisława i Marianny Kierskiej. Wzajemne dożywocie spisał z nią w roku 1664 i oprawił jej posag 15 333 zł na połowie wsi Mnichy, Tuczępy i Miłostowo. Stanisław i Katarzyna Bukowiecka nie żyli już w roku 1698^[1].

• Ludwika Błociszewska (zm. przed 1688) – córka Stanisława i Katarzyny Bukowieckiej. Była żoną Wojciecha Sczanieckiego, a następnie Wojciecha Pruszaka Bieniewskiego, cześnika latyczowskiego^[1].

• Franciszek Błociszewski (1671–1743) – ksiądz, jezuita, profesor etyki, matematyki, filozofii, prawa kanonicznego, teologii pozytywnej, polemicznej i scholastycznej, prefekt studiów w Kaliszu (1718–1720) i Krakowie (1720–1721) oraz rektor kolegiów jezuickich w: Krośnie (1721–1724), Sandomierzu (1726–1727), Toruniu (1729–1732) i Jarosławiu (1739–1742)^[19]. Był synem Stanisława i Katarzyny Bukowieckiej, dziedziców wsi Mnichy, Tuczępy i Miłostowo^[1]. Wspomniał go Kasper Niesiecki w „Herbarzu polskim”^[4].

• Jan Józef Błociszewski (ur. 1701) – ksiądz, kanonik regularny laterański konwentu czerwińskiego. Był synem Franciszka i Konstancji Smigielskiej, właścicieli dóbr Szczepowice, części Łagiewnik i Sepna^[1].

• Helena Błociszewska (zm. po 1759) – zakonnica u Teresek w Poznaniu (występowała pod imieniem Agnieszki od Św. Krzyża), córka Kazimierza i Ludwiki Bielawskiej^[1].

• Franciszek Błociszewski (zm. 1781) – dziedzic Błociszewa, starosta grójecki, podwojewodzi poznański^[20], chorąży żytomierski, syn Łukasza i Anny Śmigielskiej. Z żoną Wiktorią Drzewicką, za konsensem królewskim z dnia 13 VII 1748 r., scedował starostwo grójeckie i wójtostwo w Grójcu Franciszkowi Załuskiemu. Zmarł 19 IX 1781^[1]

• Ignacy Błociszewski (1728–1768) – dziedzic dóbr Witów i Konarzew w woj. łęczyckim, pokojowiec i podkomorzy króla Augusta III. Był synem Franciszka Błociszewskiego i Wiktorii Drzewickiej. Ożenił się z Katarzyną Szpotańską. Umarł bezpotomnie dnia 16 V 1768 roku i pochowany został u Franciszkanów w Śremie^[1].

• Tadeusz Błociszewski (zm. 1807) – dziedzic dóbr Witów i Konarzew, generał major wojsk koronnych (1766–1790), poseł na Sejm Czteroletni, kawaler Orderu św. Stanisława. Był synem Franciszka Błociszewskiego i Wiktorii Drzewickiej.

• Stanisław Leonard Błociszewski (ur. 1795) – major wojsk polskich, syn Tadeusza, służył w armii Księstwa Warszawskiego (1812–1814). W roku 1831 uczestniczył i współorganizował powstanie na terenie ziemi łęczyckiej. Jego małżonką była Anna Manugiewicz, z którą miał synów – Kazimierza i Tadeusza Alojzego Stanisława^[1].

• Mateusz Mikołaj Błociszewski (1766–1849) – dziedzic Ciołkowa, Rogowa, dzierżawca Głuchowa, powstaniec kościuszkowski^[21]. Był synem Augustyna i Anny Wilczyńskiej. Trzykrotnie wstępował w związki małżeńskie – z Jadwigą Parczewską, Barbarą Pruską i Teklą Rudnicką. Mateusz zmarł w roku 1849 w Smogorzewie u swego syna Stanisława^[1].

• Stanisław Błociszewski (1804–1888) – dziedzic Ciołkowa, Rogowa, Smogorzewa i Sobiesierni, oficer, powstaniec listopadowy, powstaniec styczniowy, otrzymał złoty krzyż Virtuti Militari. Był synem Mateusza i Barbary z Pruskich. Jego synowie – Władysław i Sylwester również brali udział w powstaniu styczniowym. Sylwester walczył w oddziale generała Edmunda Taczanowskiego, a po upadku powstania, został aresztowany i uwięziony w poznańskiej cytadeli. Stanisław i Władysław Błociszewscy znaleźli się na liście oskarżonych o zdradę stanu w tzw. procesie berlińskim 1864 roku (ostatecznie Prusacy uniewinnili ich)^[21].

• Kazimierz Błociszewski (1823–1878) – powstaniec wielkopolski 1848 roku, historyk, autor czterotomowej Historii powszechnej dla uczącej się młodzieży^[22]. Brał aktywny udział w życiu emigracji. Był członkiem zarządu Instytucji Czci i Chleba oraz Towarzystwa Pomocy Naukowej. Był synem Stanisława Leonarda i Anny Manugiewicz. Ożenił się z Anną Beamont. Zmarł 23 V 1878 r. w Paryżu^[23][24].

• Tadeusz Alojzy Stanisław Błociszewski (1830–1899) – powstaniec wielkopolski 1848 roku (w bitwie pod Książem stracił rękę). Wyemigrował do Francji, gdzie wykładał język niemiecki na Uniwersytecie Paryskim. Był synem Stanisława Leonarda i Anny z Manugiewiczów. Zmarł w Brévannes (Seine-et-Oise) 6 VIII 1899^[1]

• Bronisław Paweł Błociszewski (1838–1913) – major 3 pułku ułanów pruskich, odznaczony Koroną z Mieczami za wojnę 1870 roku oraz Krzyżem Żelaznym. Był synem Stanisława i Józefy Wyganowskiej. Zmarł 28 V 1913^[1]

• Stanisław Błociszewski (1849–1927) – doktor medycyny, syn Stanisława Błociszewskiego i Józefy z Wyganowskich. Jego żoną była Jadwiga Bojanowska, z którą miał synów Tadeusza i Stanisława. Zmarł 6 IX 1927 r. w Paruszewie i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Skarboszewie^[1].

• Tadeusz Błociszewski (1878–1934) – właściciel Młodzikowa, doktor praw, radca wojewódzki w Poznaniu, wieloletni przewodniczący Obwodowej Komisji Odwoławczej. Był synem Stanisława i Jadwigi z Bojanowskich. Ożenił się z Emilią Arendt, córką Kazimierza i Heleny Pelagii Adamskiej. Umarł jako emeryt w Poznaniu 18 IV 1934^[1]

Zobacz też

• Herb Ostoja
• Ród Ostojów (Mościców)
• Kościół w Błociszewie
• Gajewscy herbu Ostoja