Bima

Bima, belmer (hebr. ‏בימה‎ dosł. „podwyższenie”, „wieża”; jid. ‏בימה‎ bime)^[1], almemar^[2] (jid. ‏באַלעמער‎, balemer), w nazewnictwie aszkenazyjskim bałemer, almejmar, a w nazewnictwie sefardyjskim tewa (hebr. ‏תבה‎ dosł. „skrzynia, arka”)^[1] – podwyższone miejsce w synagodze, z którego odczytywana jest Tora oraz księgi prorockie i prowadzone są modlitwy^[1][3][4].

Ten artykuł dotyczy architektury. Zobacz też: Bima – ujednoznacznienie.

Bima w Starej Synagodze w Krakowie

Bima zrekonstruowanej synagogi w Gwoźdźcu w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie

Zazwyczaj umieszczana jest ona w centrum synagogi^[1]. Bima w salach jednonawowych oraz dziewięciopolowych ma zwykle kształt ośmiobocznego podium. W salach z bimami-wieżami podia te, zazwyczaj kwadratowe, były wbudowane pomiędzy cztery filary. Dostęp do niej jest zapewniony przez schodki, ulokowane z jednej lub z dwóch stron^[1][5]. W obu przypadkach podia wraz z prowadzącymi na nie schodkami były otoczone balustradami o różnej formie i wykonanymi z różnych materiałów^[6].

Rabini poszczególnych nurtów judaizmu nie wypracowali jednolitego miejsca sytuowania bimy^[5][4]. Stosowane są zróżnicowane rozwiązania architektoniczne^[1]:

• w synagogach sefardyjskich bima jest lokowana pod zachodnią ścianą głównej sali, naprzeciw szafy ołtarzowej aron ha-kodesz,
• w aszkenazyjskich synagogach ortodoksyjnych bima najczęściej umieszczana jest w środkowej części głównej sali modlitw,
• w synagogach reformowanych bima jest lokowana przy ścianie wschodniej i wraz z szafą ołtarzową aron ha-kodesz stanowi jeden zespół.

Bimy altanowe, otoczone balustradą i zwieńczone baldachimem, pojawiły się w drugiej połowie XVI wieku^[7].

Zobacz hasło bima w Wikisłowniku