Bodaki (województwo małopolskie)

Historia

Podsumowanie

Perspektywa

Historycznie Bodaki, podobnie jak sąsiednie Pstrążne były przysiółkami głównej wsi, którą była Przegonina. Zapis z lustracji królewszczyzn z 1581 wykazuje, że Przegonina była na prawie wołoskim z sołectwem i dwoma półdworzyszczami. W 1589 pojawia się przysiółek Pstrążne, natomiast Bodaki jako przysółek Przegoniny po raz pierwszy odnotowano w dokumentach w 1794^[4]. Jako wieś królewska Przegonina należała do starostwa bieckiego. Po 1789 od władz austriackich wieś nabył starosta biecki hr. Wilhelm Siemieński. Wśród mieszkańców przeważali wówczas łemkowscy grekokatolicy^[6]. W okresie międzywojennym w Przegoninie było 120 gospodarstw, w tym w Bodakach 23, a w Pstrążnem 38^[7]. Po schizmie tylawskiej na liczącą ponad 400 mieszkańców wieś około 150 stanowili prawosławni. Zbudowali w latach 1932–1934 w Bodakach cerkiew. W 1947 po akcji „Wisła” z Przegoniny, Pstrążnego i Bodaków wysiedlono ponad 300 mieszkańców. W wyniku tych zmian w 1948 Bodaki uzyskały status wsi, a Przegonina podobnie jak Pstrążne stały się jej integralnymi częściami^[8].

Przegonina i Bodaki, podobnie jak sąsiednie Bartne, były ośrodkiem kamieniarstwa. Piaskowiec był wydobywany na stoku Kornut. W Przegoninie już w XVII wieku wykorzystywany był jako materiał budowlany^[8]. Wyrabiano także osełki do kos, brusy do ostrzenia siekier, kamienie do żaren. Ponadto kamieniarze z Przegoniny wytwarzali kamienie młyńskie, nagrobki zdobione reliefami i rzeźbami oraz kuli krzyże przydrożne^[9]. W Bodakach wytwarzano również kamienne blaty stołowe i płyty chodnikowe do Gorlic. W okresie międzywojennym Łemkowie z Przegoniny zajmowali się wyrobem galanterii drewnianej w postaci rzeźbionych talerzy, kasetek, figurek itp^[9].

Pod koniec XIX wieku próbowano na terenie Przegoniny i Bodaków wydobywać ropę naftową. Niewielka jej kopalnia funkcjonowała tu do początków XX wieku^[6].

W miejscowości zachowało się tradycyjne budownictwo ludowe, być może dlatego, że dopiero w 1987 doprowadzono tu szosę z Ropicy Górnej^[8]. Obecnie wieś zamieszkana jest w większości przez Łemków, którzy powrócili z wysiedleń^[7].

Nazwa wsi pochodzi od nazwiska mieszkańców, rodziny Bodaków^[7].

Remove ads

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[10].

Cerkiew greckokatolicka św. Dymitra z 1902, obecnie kościół filialny parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Małastowie;
cerkiew prawosławna również św. Dymitra, z 1934, stanowi filię parafii w Bartnem;
cmentarz wojenny nr 69 z I wojny światowej;
dom drewniany tzw. chyża łemkowska przeniesiony z Bartnego – rok budowy 1891.

Inne obiekty historyczne

Szkoła powstała w prywatnym domu w 1910 roku a w 1920 przeniesiona została do budynku gromadzkiego;
kapliczka kryta gontem, z końca XIX wieku, ufundowana przez wędrownego szklarza Stefana Żelema^[7];
zabytkowe krzyże żeliwne na cokole z piaskowca.

Bodaki (województwo małopolskie)

Położenie geograficzne

Historia

Zabytki

Galeria

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on