Borsig Bn2t 11453 i 11458

Borsig Bn2t 11453 i 11458 – dwuosiowe parowozy wąskotorowe wyprodukowane w niemieckiej firmie August Borsig Berlin-Tegel w latach 20. XX wieku. Oznaczenie Bn2t oznacza rodzaj parowozu – tendrzak o układzie osi B, z dwucylindrowym silnikiem bliźniaczym na parę nasyconą. Oba zostały zachowane do chwili obecnej; numer 11458 jeździ na Kolejce Parkowej Maltanka.

Borsig Bn2t 11453 i 11458

Parowóz nr 11458
Producent	Borsig
Lata budowy	1924–1925
Układ osi	B n2t (0-2-0)
Wymiary
Masa pustego parowozu	6,3 t
Masa służbowa	8 t[1]
Długość	5290 mm[1]
Szerokość	1600 mm
Wysokość	2880 mm
Rozstaw osi skrajnych	1200 mm
Średnica kół napędnych	600 mm[1]
Napęd
Trakcja	parowa
Ciśnienie w kotle	12 at[1]
Powierzchnia ogrzewalna kotła	18,3 m²[1]
Powierzchnia rusztu	0,39 m²[1]
Średnica cylindra	250 mm[1]
Skok tłoka	300 mm[1]
Pojemność skrzyni węglowej	0,3 t
Pojemność skrzyni wodnej	0,55 m³[1]
Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa	40 KM
Maksymalna siła pociągowa	950 kg
Prędkość konstrukcyjna	30 km/h[1]
Parametry użytkowe
Rozstaw szyn	600 mm

Ruszający ze stacji „Maltanka” pociąg ciągnięty przez parowóz Bn2t 11458

Historia

Niemiecka wytwórnia August Borsig Berlin-Tegel w latach 1920–1930 zbudowała 215 dwuosiowych wąskotorowych parowozów przemysłowych na parę nasyconą na tor szerokości od 590 mm do 1000 mm, z czego 73 na tor 600 mm^[2]. Nabywane były przez zakłady przemysłowe, koleje prywatne lub duże gospodarstwa^[2].

Egzemplarze

Borsig Bn2t 11453

Parowóz Borsig o numerze fabrycznym 11453 został zbudowany i sprzedany 6 lutego 1924 roku^[2]. Pierwotnie był wykonany na tor o rozstawie 620 mm^[2]. Pierwszym właścicielem była Dyrekcja Kopalń i Hut Księcia Donnersmarcka w Świętochłowicach^[3]. Rozstaw osi w toku służby zmieniono na 600 mm^[3]. Po II wojnie światowej eksploatowany do 1977 w Zakładach Azotowych Chorzów jako numer 1^[3]. Razem z parowozem nr 11458, przed 1 czerwca 1979 roku został odnowiony i ustawiony jako pomnik w parku przyzakładowym, gdzie jednak podlegał dewastacji^[2]. W 1992 roku został nabyty przez Poznański Klub Modelarzy Kolejowych^[2]. Od 2006 roku po odnowieniu stanowi pomnik przy Fabryce Pojazdów Szynowych w Poznaniu, bez oznaczeń^[3]

Borsig Bn2t 11458

Parowóz Borsig o numerze fabrycznym 11458 został zbudowany w 1925 dla firmy handlowej Walter Höene w Berlinie, która swoją lokomotywę odebrała 13 lutego tego samego roku^[2]. Następnie sprzedano go ziemianinowi S.J. Jerelowskiemu z Obrzycka nad Wartą^[1]. Używany był do budowy wałów przeciwpowodziowych wzdłuż Warty^[2]. Po II wojnie światowej eksploatowany do 1977 w Zakładach Azotowych Chorzów^[1] jako numer 2. Wraz z parowozem nr 11453, przed 1 czerwca 1979 roku został odnowiony i ustawiony wraz z wagonem jako pomnik w parku przyzakładowym, gdzie podlegał dewastacji^[2]. Przekazany następnie w 1992 roku Poznańskiemu Klubowi Modelarzy Kolejowych i dzięki staraniom tego klubu od 1994 był remontowany w Fabryce Pojazdów Szynowych H. Cegielski w Poznaniu (kocioł – w ZNTK w Pile)^[2]. W czerwcu 1999 roku został wyremontowany i 22 września 1999 roku skierowany do służby na Kolejce Parkowej Maltanka w Poznaniu^[2]. W styczniu 2021 został przekazany przez Poznański Klub Modelarzy Kolejowych do MPK Poznań^[4].

Poza Maltanką, parowóz uczestniczy czasem w imprezach kolejowych na terenie Polski, np. zlotach miłośników kolei wąskotorowych w Białośliwiu w maju/czerwcu 2013 i lipcu 2017 roku^[5].

Tender Zt 5001

tender przed wykonaniem oznaczeń

W roku 2001 parowóz nr 11458 otrzymał dodatkowo tender^[6]. Oznaczenie tendra „Zt” świadczy o oddzielności tendra od parowozu^[7], z kolei „5001” to numer inwentarzowy przeznaczony dla toru szerokości 600 mm^[7].