Bromek amonu

Bromek amonu, NH
4Br – nieorganiczny związek chemiczny z grupy bromków, sól amonowa kwasu bromowodorowego.

Bromek amonu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) konst. bromek amonu Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. ammonii bromidum, ammonium bromatum[1] inne przest. bromek amonowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NH 4Br
Masa molowa	97,94 g/mol
Wygląd	bezwonny proszek lub kryształy, białe do białóżółtych, o silnym, słonym smaku[2]
Identyfikacja
Numer CAS	12124-97-9
PubChem	25514
SMILES [NH4+].[Br-]
Właściwości Gęstość 2,429 g/cm³[3]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 783 g/kg (25 °C)[3] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w acetonie, etanolu[3], metanolu i amoniaku[4], słabo w eterze dietylowym[3], praktycznie nierozpuszczalny w octanie etylu[4] Temperatura topnienia 542 °C (zamknięta kapilara)[2] Temperatura sublimacji 396 °C[3] 452 °C[2] Temperatura rozkładu 542 °C[3] Kwasowość (pKa) ok. 5[2] Współczynnik załamania 1,712 (589 nm, 25 °C)[4] Prężność pary 1 hPa (197,7 °C)[5]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[5] Uwaga Zwroty H H319 Zwroty P P264, P280, P305+P351+P338, P337+P313 Dawka śmiertelna LD50 2700 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)[6]
Podobne związki
Inne aniony	NH 4F, NH 4Cl, NH 4I
Inne kationy	NaBr, KBr
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

Otrzymywany jest w reakcji kwasu bromowodorowego z amoniakiem^[2]:

NH
3 + HBr → NH
4Br

bądź też w bezpośredniej reakcji bromu z amoniakiem^[2]:

8NH
3 + 3Br
2 → 6NH
4Br + N
2↑

w której amoniak stosuje w niewielkim nadmiarze względem proporcji stechiometrycznych. W wyniku zatężania roztworu poreakcyjnego otrzymuje się produkt krystaliczny, natomiast poprzez suszenie rozpyłowe możliwe jest otrzymanie proszku. Bromek amonu w obu postaciach, jak również w postaci 45% roztworu, jest dostępny komercyjnie^[2].

Inną metodą otrzymywania jest reakcja amoniaku z bromkiem żelaza(II) lub bromkiem żelaza(III)^[2]:

2NH
3 + FeBr
2 + H
2O → 2NH
4Br + Fe(OH)
2↓

3NH
3 + FeBr
3 + 3H
2O → 3NH
4Br + Fe(OH)
3↓

które z kolei można otrzymać przez przepuszczanie wody bromowej nad opiłkami żelaza^[7].

Właściwości

W warunkach normalnych tworzy bezwonne kryształy lub proszek o barwie od białej do białożółtej i o silnym, słonym smaku. Wykazuje właściwości higroskopijne^[2]. Dobrze rozpuszcza się m.in. w wodzie, etanolu czy acetonie. Sublimuje bez topnienia w podwyższonej temperaturze, rozkłada się po ogrzaniu do 542 °C^[3], a produktami rozkładu są amoniak i bromowodór^[7]:

NH
4Br → NH
3↑ + HBr↑

W roztworach wodnych wykazuje właściwości kwasowe, silniejsze w roztworach amoniaku, w których reaguje z zasadami^[7]:

NH
4Br + NaNH
2 → NaBr + 2NH
3

Przy kontakcie z metalami lub z zasadowymi wodorotlenkami metali powstają odpowiednie bromki tych metali^[7]:

2NH
4Br + Ca(OH)
2 → CaBr
2 + 2NH
3 + 2H
2O

W kontakcie ze skórą i oczami ma działanie drażniące^[2].

Zastosowania

Znajduje zastosowanie w przemysłach forograficznym i tekstylnym czy w litografii. Stosuje się go jako środek zmniejszający palność drewna^[2]. W medycynie był stosowany jako środek uspokajający, jednak został w zasadzie wyparty przez skuteczniejsze i mniej szkodliwe leki. Wykorzystywany również pozamedycznie w różnych środkach homeopatycznych^[1].