Cerkiew św. Aleksandry w Üröm

Cerkiew św. Aleksandry – prawosławna cerkiew w Üröm. Najstarsza wolno stojąca cerkiew wzniesiona dla Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Imperium Rosyjskiego. Zbudowana jako cerkiew-pomnik nad grobem wielkiej księżnej Aleksandry Pawłowny Romanowej, obecnie jest świątynią parafialną w eparchii budapeszteńskiej i węgierskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew św. Aleksandry

Alekszandra Pavlovna sírkápolnája

nr rej. 7478
cerkiew parafialna
Widok ogólny
Państwo	Węgry
Miejscowość	Üröm
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Parafia	św. Aleksandry w Üröm
Wezwanie	św. Aleksandry
Wspomnienie liturgiczne	23 kwietnia/6 maja
Historia Data zakończenia budowy 1802 Data poświęcenia 1803 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Styl klasycystyczny Świątynia • materiał bud. • cegła Liczba ikonostasów 1
Położenie na mapie Węgier Üröm, cerkiew św. Aleksandry
47°35′49,3″N 19°00′42,6″E
Strona internetowa

Historia

Świątynia została wzniesiona w 1802 i poświęcona w roku następnym. Jej patronami zostali święta męczennica Aleksandra oraz św. Józef, jednak w dokumentach oficjalnych obiekt figurował jedynie jako cerkiew św. Aleksandry^[1]. Budynek został zbudowany nad grobem Aleksandry Pawłowny, wielkiej księżnej rosyjskiej i żony palatyna Węgier Józefa Antoniego Habsburga. Cerkiew była przeznaczona dla 20–30 osób^[2]. Budynek pozostawał pod opieką dworu cesarskiego Austrii, a następnie Austro-Węgier. Jego wzniesienie miało wyraźny wymiar polityczny: świątynia miała stać się pomnikiem przyjaźni między Rosją a Austrią^[3].

W bezpośrednim sąsiedztwie cerkwi rozciąga się cmentarz prawosławny.

Architektura

Cerkiew reprezentuje styl klasycystyczny, jest wzniesiona na planie prostokąta. Wejście do niej prowadzi przez prostokątne drzwi otoczone z dwóch stron przez pilastry. Powyżej znajduje się trójkątny fronton. Na bocznych ścianach świątyni rozmieszczono po trzy prostokątne okna z ozdobnymi obramowaniami. Budynek wieńczy wysoki czarny obelisk zakończony złoconym krzyżem łacińskim. We wnętrzu znajduje się trzyrzędowy ikonostas^[4].