Chust

Chust (ukr. i ros. Хуст, rus. Густ – Hust, cz. i słow. Chust, Hust, rum. Hust, węg. Huszt, niem. Husst, jidysz Chest, Chyst) – miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie zakarpackim.

Chust

Хуст

Herb Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	zakarpacki
Rejon	chuściański
Powierzchnia	22 km²
Wysokość	164 m n.p.m.
Populacja (2019) • liczba ludności	28 424[1]
Nr kierunkowy	+380 3142
Kod pocztowy	90400
Położenie na mapie obwodu zakarpackiego Chust
Położenie na mapie Ukrainy Chust
48°10′27″N 23°17′23″E
Strona internetowa

Zamek w Chuście

Zamek obecnie

Chust leży u ujścia Riki do Cisy, w Kotlinie Marmaroskiej. Przez miasto przebiega lokalna linia kolejowa z Użhorodu do Tiaczowa, na której jest stacja kolejowa Chust. Droga regionalna R03 z Jaremczy do Mukaczewa, z którą łączy się droga regionalna R38 z Dołyny.

Historia

Pierwsza pisemna wzmianka o Chuście pochodzi z 1329, gdy miasto otrzymało przywileje. W 1353 Chust był siedzibą kasztelana. W 1526 miasto znalazło się w granicach Księstwa Siedmiogrodzkiego, ale już w 1546 zostało zdobyte przez wojska cesarza Ferdynanda I.

Za czasów węgierskich Chust był siedzibą władz komitatu Máramaros. W 1910 Chust liczył 10,3 tys. mieszkańców, z czego 5,2 tys. Rusinów, 3,5 tys. Węgrów i 1,5 tys. Niemców. Jesienią 1914, gdy wojska rosyjskie zajęły wschodnią część Zakarpacia, w Chuście stacjonowały dwa pułki Legionów Polskich, które 7 października 1914 wyparły Kozaków z Jasini i z Sygietu Marmaroskiego. W następnych latach Chust stanowił bazę zaopatrzeniową dla wojsk austro-węgierskich i niemieckich walczących na froncie karpackim. W 1918 mieścił się tu obóz dla internowanych polskich legionistów z Polskiego Korpusu Posiłkowego.

21 stycznia 1919 w Chuście odbył się kongres Rusinów węgierskich, który uchwalił przyłączenie Zakarpacia do Ukrainy. W 1919 Chust został wraz z całym Zakarpaciem włączony do nowo powstałej Czechosłowacji. Po przyłączeniu do Węgier południowo-wschodniego pasa ziem Rusi Zakarpackiej w 1938 ze stołecznym Użhorodem powiatowy dotychczas Chust stał się siedzibą rządu autonomicznej Ukrainy Karpackiej, a następnie niepodległej Karpato-Ukrainy. Przeniósł się tu także apostolski administrator diecezji mukaczewskiej.

Po krótkich walkach oddziałów zakarpackich z wojskami czechosłowackimi i węgierskimi 14 marca 1939 miasto zostało zdobyte przez wojska węgierskie, a następnie wraz z resztą Rusi Zakarpackiej włączone do Węgier. Po II wojnie światowej Chust stał się miastem powiatowym obwodu zakarpackiego Ukrainy.

W 2010 Rada Miejska Chustu nadała honorowe obywatelstwo miasta Chust Stepanowi Banderze i Romanowi Szuchewyczowi^[2]. W 2011 uchwała ta została na wniosek anulowana.

Zabytki

• zamek – w 1090 król Węgier Władysław I Święty wzniósł zamek, służący obronie przed Kumanami, który został zniszczony podczas najazdu mongolskiego w 1241 i odbudowany przez króla Karola Roberta około 1318. W 1594 miasto zniszczyli Tatarzy. W późniejszych wiekach zamek był kilkakrotnie oblegany: w 1644 przez armię Jerzego I Rakoczego, w 1657 przez wojska polskie, w 1661 przez Turków. W 1703 zamek poddał się powstańczym wojskom kuruców i 17 sierpnia 1703 proklamowano w nim niepodległość Siedmiogrodu. Zamek w Chuście był ostatnim zamkiem zdobytym przez wojska Habsburgów po stłumieniu tego powstania w 1711. W XVIII wieku zamek popadł w ruinę.
• ufortyfikowany kościół (ewangelicki) z XIII–XIV wieku,
• barokowy kościół katolicki z XVIII wieku i cerkiew prawosławna z XVIII wieku.

Demografia

Rozwój ludności

1989	2001	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2012
31 287[3][4]	29 080	28 755	28 698	28 577	28 461	28 430	28 392	28 136

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł lekki, spożywczy, ceramiczny oraz drzewny^[5].

Urodzeni

• Antonín Moskalyk (1930–2006) – urodził się w Chuście, czeski reżyser filmowy.