Ciemnobiałka prążkowanotrzonowa

Ciemnobiałka prążkowanotrzonowa (Melanoleuca grammopodia (Bull.) Murrill) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)^[1].

Ciemnobiałka prążkowanotrzonowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	Incertae sedis
Rodzaj	ciemnobiałka
Gatunek	ciemnobiałka prążkowanotrzonowa
Nazwa systematyczna
Melanoleuca grammopodia (Bull.) Murrill N. Amer. Fl. (New York) 10(1): 7 (1914)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1792 r. Jean Baptiste François Bulliard, nadając mu nazwę Agaricus grammopodius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 r. William Alphonso Murrill, przenosząc go do rodzaju Melanoleuca^[1]. Ma 11 synonimów naukowych^[2].

Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 1999 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5–12 cm, u młodych okazów łukowaty z podwiniętym brzegiem, u starszych płaski z prostym, ostrym brzegiem i niskim, tępym garbkiem. Powierzchnia gładka, błyszcząca, o barwie od siwobrązowej przez czarnobrązową do niemal czarnej^[4].

Blaszki

Wykrojone i zbiegające ząbkiem, bardzo gęste,, siwobiałe, siwe lub kremowe^[4].

Trzon

Wysokość 5–12 cm, grubość 1–2,5 cm, solidny, walcowaty ze zgrubiałą podstawą, pełny. Powierzchnia grubowłóknista i wyraźnie podłużnie karbowana, siwoczarna, przy podstawie jaśniejsza^[4].

Miąższ

W kapeluszu biały, w trzonie brązowawy, bez wyraźnego zapachu i smaku^[4].

Gatunki podobne

Ciemnobiałka ciemna (Melanoleuca melaleuca). Odróżnia się niekarbowanym, lub niewyraźnie karbowanym trzonem, i migdałowym zapachem^[4].

Występowanie i siedlisko

W Europie podano liczne stanowiska na całym obszarze. Występuje także w Ameryce Północnej i Azji^[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 10 stanowisk z uwagą, że gatunek prawdopodobnie nie jest zagrożony^[3]. W późniejszych latach podano następne stanowiska^[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną^[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie wśród traw na łąkach, pastwiskach, nieużytkach, przydrożach i lasach, zwłaszcza olchowych. Owocniki od kwietnia do października^[3].

Jest grzybem jadalnym.