Lejkówka dusząca

Lejkówka dusząca (Clitocybe fragrans (With.) P. Kumm – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowcow (Agaricales)^[1].

Lejkówka dusząca

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	incertae sedis
Rodzaj	lejkówka
Gatunek	lejkówka dusząca
Nazwa systematyczna
Clitocybe fragrans (With.) P. Kumm Führ. Pilzk. (Zerbst): 121 (1871)
Zasięg
Zasięg w Europie (państwa)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1792 r. Withering nadając mu nazwę Agaricus fragrans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Clitocybe^[1].

Synonimy^[2]:

• Agaricus fragrans With. 1792
• Clitocybe deceptiva H.E. Bigelow 1982
• Clitocybe depauperata (J.E. Lange) P.D. Orton 1960
• Clitocybe fragrans var. depauperata J.E. Lange 1930
• Clitocybe fragrans Sowerby 1795 var. fragrans
• Lepista fragrans (With.) Harmaja 1976
• Omphalia fragrans (With.) Gray 1821
• Pseudolyophyllum fragrans (With.) Raithelh. 1978
• Pseudolyophyllum fragrans (With.) Raithelh. 1978 var. fragrans

Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1998 r.^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1,2–3,5 cm, u młodych owocników wypukły, potem rozprostowuje się i u starszych staje się płasko-lejkowaty, ale z niewielkim wklęśnięciem. Brzeg nierówny, pofalowany i nieco podwinięty, w stanie wilgotnym rowkowany. Kapelusz jest silnie higrofaniczny. W stanie wilgotnym ma barwę beżowoszarą, szarą, jasnobrązową, brązową, a nawet czerwonobruntną. W stanie suchym jest jaśniejszy – ma barwę od białawej do kremowej. Powierzchnia gładka, naga, w stanie wilgotnym tłustawo połyskująca^[4]/

Blaszki

Gęste, wąskie, o szerokości do 3 mm, przyrośnięte lub nieco zbiegające. Ostrza gładkie,. Barwa biaława, płowokremowa lub nieco różowawa^[4].

Trzon

Wysokość 2,5–6 cm, grubość 0,3–0,6 mm, walcowaty, przy podstawie nieco szerszy, często krzywy. Początkowo w środku jest watowaty, potem pusty. Powierzchnia gładka, pokryta drobnymi i połyskującymi włoskami. Ma barwę od białawej do bladokremowej i nieco brązowawej. Przy podstawie często występuje biała pilśniowata grzybnia^[4].

Miąższ

W kapeluszu cienki, giętki i miękki, w trzonie włóknisty. Barwa od białawej do bladokremowej. Charakterystyczny jest silny zapach anyżu. Smak łagodny, nieco słodkawy^[4].

Wysyp zarodników

O barwie od białej do jasnokremowej. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, hialinowe, nieamyloidalne, z odgiętym na jednym końcu dzióbkiem (rostrum). Rozmiar 6–9 × 3,5–5,5 μm^[4].

Występowanie i siedlisko

Lejkówka dusząca jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Europie występuje od Hiszpanii po Islandię i Półwysep Skandynawski, gdzie sięga aż po 69 stopień szerokości geograficznej. W południowo-wschodniej części Europy nie występuje. Na półkuli południowej znana jest tylko w Nowej Zelandii^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne jej stanowiska^[3], nie jest jednak częsta^[4].

Rośnie na ziemi w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, na polanach i ich obrzeżach, szczególnie w pod drzewami iglastymi. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub w luźnych grupach od lipca do października^[3].