Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Poprzecznik dębowy

gatunek grzyba Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Poprzecznik dębowy
Remove ads

Poprzecznik dębowy (Colpoma quercinum (Pers.) Wallr.) – gatunek grzybów z rodziny łuszczeńcowatych (Rhytismataceae)[1].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Remove ads

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Colpoma, Rhytismataceae, Rhytismatales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1796 roku Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Hysterium quercinum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1833 roku Karl Friedrich Wallroth[1].

Ma 20 synonimów. Niektóre z nich:

  • Clithris nigra (Tode) Keissl., Rabenh. Krypt.-Fl. 1937
  • Discosporella didyma (Fautrey & Roum.) Höhn. 1927[2].

Polska nazwa znajduje się w pracy Marii Alicji Chmiel z 2006 roku[3].

Remove ads

Morfologia i rozmnażanie

Podsumowanie
Perspektywa
Anamorfa
Thumb

Konidiomy zanurzone i podnoszące powierzchnię kory w żywych lub obumierających gałązkach lub małych gałęziach. Mają średnicę 300–600 µm, w przybliżeniu są okrągłe, z dużym nieregularnym otworem w miejscu rozszczepienia ściany. Ściana górna słabo widoczna, ściana dolna słabo rozwinięta, złożona z komórek o średnicy 3–8 µm, tworzących warstwę o grubości 15–20 µm. Pomiędzy poszczególnymi konidiomami jest oddzielająca je warstwa o grubości 120–165 µm, składająca się z komórek podobnych do tych w dolnej ścianie. Komórki konidiotwórcze wyrastają na bezbarwnych, jednokomórkowych, sporadycznie rozgałęzionych konidioforach lub bezpośrednio z bezbarwnych komórek przechodzących w dolną ścianę, o wymiarach 15–35 × 2–3,5 µm, cylindrycznych, ale lekko zwężających się ku wierzchołkowi, bezbarwnych. Konidia 5–7 × 1–1,5 µm, cylindryczne, zaokrąglone na obu końcach, czasem lekko kiełbaskowate, bezbarwne, bezprzegrodowe, cienkościenne, gładkie. Powstają kolejno, sympodialnie, na wierzchołku każdej komórki konidiotwórczej[4].

Teleomorfa

Owocniki typu apotecjum (miseczka) powstają poprzecznie na martwych gałązkach, nieco później niż konidiomy. Tworzą się głęboko w podłożu, ale w miarę rozwoju stają się praktycznie powierzchowne, powodują bowiem pęknięcie i rozchylanie się warstw drewna i kory[4]. Mają gładką, żółtawą powierzchnię otoczoną cienką warstwą brązowawo-czarnej tkanki[5]. Pojedynczy owocnik ma wymiary 1500–15000 × 600–1000 µm w stanie zamkniętym, po osiągnięciu pełnej dojrzałości otwiera się i jest szerszy. Ma kształt wąsko-podłużny do eliptycznego, często zakrzywiony lub rozgałęziony. Otwiera się podłużnym, czasem rozgałęzionym pęknięciem. Na przekroju pionowym w środkowej części ma głębokość 350–1000 µm. Parafizy długości 100–130 µm, nitkowate, z przegrodami, silnie wykrzywione lub zwinięte, ale nie napęczniałe na wierzchołku, pokryte bardzo cienką błoną śluzową. Worki dojrzewają kolejno, mają wymiary 120–160 × 9–10 µm, kształt wąsko maczugowaty, bardzo długoogonkowy, są cienkościenne, z mniej lub bardziej ostrymi wierzchołkami, bez zgrubień okołowierzchołkowych, 8-zarodnikowe. Askospory ułożone w wiązkę, ale nie zaobserwowano spiralnego ich zwijania się. Mają wymiary 55–80 × 0,5–1,5 µm, są nitkowate, zwężające się ku podstawie, początkowo bezprzegrodowe, potem przechodzące w wieloprzegrodowe, gładkie, bezbarwne, cienkościenne, pokryte osłonką śluzową o grubości 1 µm[4].

Rozprzestrzenia się drogą powietrzną przez askospory podczas wilgotnej pogody[4].

Gatunki podobne

Na jałowcach występuje Colpoma juniperi(inne języki). Ma krótsze zarodniki[5].

Remove ads

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie poprzecznika dębowego w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[6]. W Polsce Maria Alicja Chmiel w 2006 roku przytoczyła liczne stanowiska[3].

Grzyb nadrzewny, saprotrofit lub pasożyt. Występuje na martwych gałęziach dębów, ale także na gałęziach osłabionych lub zdrowych. Teleomorfy tworzy zwykle na gałęziach martwych[7].

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads