Stożkówka korzeniasta

Stożkówka korzeniasta (Conocybe antipus (Lasch) Kühner) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)^[1].

Stożkówka korzeniasta

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	gnojankowate
Rodzaj	stożkówka
Gatunek	stożkówka korzeniasta
Nazwa systematyczna
Conocybe antipus (Lasch) Kühner Encyclop. Mycol. 7: 83 (1935)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1828 r. Wilhelm Gottlob Lasch, nadając mu nazwę Agaricus antipus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu Robert Kühner w 1935 r.^[1]

Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:

• Galera floridana (Murrill) Murrill 1941
• Galerula floridana Murrill 1941^[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1–3,5 cm, kształt początkowo wypukły, potem płaskowypukły, na koniec płasko rozpostarty. Brzeg regularny, cienki, lekko podwinięty. Powierzchnia gładka, matowa, w stanie suchym nieco szorstka na środku, początkowo brązowa, potem kremowobrązowa, ochrowokremowa, na środku nieco ciemniejsza. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym prążkowany, po wyschnięciu bez prążków^[4].

Blaszki

Przyrośnięte do półwolnych, gęste, brzuchate, początkowo blade, ochrowe, później brązowe do rdzawobrązowych. Ostrza równe^[4].

Trzon

Wysokość 2,2–5,5 cm, grubość 2–3,5 mm, cylindryczny, bulwiasty, z wrastającymi w podłoże ryzoidami o długości do 4 cm. Powierzchnia podłużnie prążkowana, w górnej części oprószona^[4].

Miąższ

Początkowo białawy, po dojrzeniu brązowy, w głębi ochrowy lub miodowy, bez wyraźnego zapachu i smaku^[4].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 30 × 10 µm, czterozarodnikowe, ze sprzążkami. Bazydiospory brązowe, 8,3–9,7 × 5,5–7,5 × 5,5–6,0 μm, Q = 1,4–1,6, w widoku z przodu wysklepione, kanciaste lub sześciokątne, w widoku z boku elipsoidalne lub soczewkowate, grubościenne, z porami rostkowymi o średnicy do 1 µm, czerwonawo brązowe w KOH. Cheilocystydy 35 × 15 µm, kolbowate, o końcach poszerzonych do 4 µm. Skórka trzonu zbudowana z nitkowatych strzępek zakończonych głównie elementami podobnymi do cheilocystyd. Skórka kapelusza typu hymeniderma z elementami kulistymi lub maczugowatymi o wymiarach do 50 × 25 µm. Brak pileocystyd^[4].

Występowanie i siedlisko

Podano stanowiska stożkówki korzeniastej w Ameryce Północnej, Europie, Japonii i w jednym miejscu na wschodnim wybrzeżu Ameryki Południowej. Najwięcej stanowisk podano w Europie^[5]. W Polsce rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano tylko cztery stanowiska^[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie wśród traw wzdłuż dróg leśnych w lasach sosnowych i świerkowych^[3] na glebach z dużą ilością materii organicznej; obornika, kompostu^[4].