Crostwitz

Crostwitz (górnołuż. Chrósćicy, wym. [ˈkʰʀʊst͡ʃitsɨ]^ⓘ) – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Budziszyn (do 31 lipca 2008 w powiecie Kamenz) na Łużycach Górnych, wchodzi w skład związku gmin Am Klosterwasser. Gmina liczy 1017 mieszkańców (2015). Większość to Serbołużyczanie, 90% mieszkańców zna język górnołużycki.

Crostwitz

Chrósćicy

gmina
Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Powiat	Budziszyn
Wspólnota	Związek gmin Am Klosterwasser
Kod statystyczny	14 6 25 080
Powierzchnia	13,32 km²
Wysokość	170 m n.p.m.
Populacja (31 grudnia 2015) • liczba ludności	1017
• gęstość	76 os./km²
Numer kierunkowy	035796
Kod pocztowy	01920
Tablice rejestracyjne	BZ, BIW, HY, KM
Adres urzędu: Am Hirtenquell 4 01920 Crostwitz
Położenie na mapie powiatu
51°14′N 14°15′E
Strona internetowa

Historia

Miejscowość ok. 1950 r.

Osada Serbołużyczan po raz pierwszy wymieniona w dokumencie z 1225 jako Crostiz.

W kwietniu 1945 okolice Crostwitz były miejscem krwawych walk między hitlerowskimi wojskami (Grupą Armii Południe oraz SS) i Armią Czerwoną wraz z 2 Armią Ludowego Wojska Polskiego. Była to bitwa, w której jednorazowo zginęło najwięcej Polaków podczas II wojny światowej na froncie wschodnim. W październiku 1967 odsłonięty został tam pomnik ku czci poległych Polaków z napisami w językach: niemieckim, polskim i górnołużyckim.

10 maja 1945 został ponownie założony związek organizacji serbołużyckich – Domowina.

We wrześniu 1975 w miejscowości gościł ówczesny arcybiskup krakowski Karol Wojtyła^[1]. Wizytę upamiętnia tablica w języku górnołużyckim na ścianie kościoła katolickiego.

Obecnie miejscowość jest ośrodkiem kulturalnym Serbołużyczan; odbywa się tu co dwa lata festiwal folklorystyczny. Corocznie wyrusza stąd "wielkanocna kawalkada jeźdźców".

Na miejscowym cmentarzu jest pochowany pisarz serbołużycki Jurij Brězan.

Zabytki

• Kościół katolicki pw. śś. Szymona i Judy Tadeusza w stylu barokowym z 1772
• Serbołużyckie krzyże i kapliczki przydrożne z XVIII-XX w.
• Pomnik żołnierzy polskich z ok. 1967 r.
• Gmach szkoły serbołużyckiej z lat 1903–1904
• Dom parafialny z 1861 r.

Niedaleko Crostwitz w miejscowości Kopschin (górnoł. Kopšin) znajdują się pozostałości grodziska słowiańskiego z wczesnego średniowiecza Kopschiner Schanze^[2].

• 
  Szkoła serbołużycka im. Jurija Chěžki
• 
  Pomnik żołnierzy LWP
• 
  Napis górnołużycki przy pomniku
• 
  Kościół śś. Szymona i Judy Tadeusza
• 
  Tablica upamiętniająca wizytę Jana Pawła II

Urodzeni w miejscowości

• Jurij Koch – serbołużycki pisarz
• Pawoł Völkel – serbołużycki pisarz, językoznawca i wydawca

Zobacz też

• Zbrodnia w Horce