Schowka

Schowka^[1][2], skrytoustek^[3] (Cryptarcha) – rodzaj chrząszczy z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Cryptarchinae.

Schowka

Cryptarcha
Shuckard, 1839
Cryptarcha undata
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	łyszczynkowate
Podrodzina	Cryptarchinae
Plemię	Cryptarchini
Rodzaj	Cryptarcha
Typ nomenklatoryczny
Silpha quadripustulatus Linnaeus, 1758
Synonimy
Africanips Lechanteur, 1959 Cryptarchina Iablokoff-Khnzorian, 1966 Cryptarchula Ganglbauer, 1899 Cryptarchus Heer, 1941 Lepiarcha Sharp, 1891

Cryptarcha strigata

Cryptarcha nitidissima

Morfologia

Chrząszcze o ciele stosunkowo mocno wypukłym, w zarysie owalnym. Oskórek jest nieregularnie punktowany i porośnięty dwoma rodzajami włosków – odstającymi białawymi i przylegającymi ciemniejszymi. Czułki wieńczą buławki o stosunkowo luźno zestawionych członach. Przedplecze jest ciemne, często z rdzawo rozjaśnionymi brzegami. Krawędź podstawowa przedplecza jest falisto wykrojona. Pokrywy są ciemne, często z jaśniejszymi brzegami i plamami. Rządek przyszwowy jest dobrze widoczny od szczytu pokryw aż za połowę ich długości. Odnóża mają wyraźnie, sercowato rozszerzone trzy początkowe człony stóp^[4].

Ekologia i występowanie

Owad te należą do fauny saproksylicznej. Bytują w wyciekającym z drzew soku, zagrzybiałych pniach i pniakach oraz hubach. Larwy są mykofagiczne. Owady dorosłe niektórych gatunków spotyka się także w gnijących na polach burakach^[4][5][6].

Rodzaj ten ma zasięg kosmopolityczny. Najliczniej reprezentowany jest w krainie neotropikalnej, gdzie stwierdzono ponad 50 jego gatunków. Nie mniej niż 20 gatunków zamieszkuje krainy etiopską i orientalną. W nearktycznej Ameryce Północnej odnotowano 16 gatunków. Palearktykę zamieszkuje 11 gatunków^[4], z których tylko C. strigata i C. undata stwierdzono w Polsce^[4][5]. Trzy gatunki występują na Madagaskarze^[7].

Taksonomia

Rodzaj ten wprowadzony został w 1839 roku przez Williama Edwarda Shuckarda^[8]. Przypuszczalnie jest taksonem parafiletycznym^[7]. Należy do niego ponad 120 opisanych gatunków^[4], w tym^[8][7]:

• Cryptarcha accreta Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha australis Reitter, 1873
• Cryptarcha bifasciata Baudi, 1870
• Cryptarcha cyllodoidea Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha elleipsis Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha jenisi Jelínek et Lasoń, 2007
• Cryptarcha klugii Reitter, 1876
• Cryptarcha lawrencei Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha longa Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha nitida Reitter, 1877
• Cryptarcha nitidissima Reitter, 1873
• Cryptarcha politus (W.J. Macleay, 1871)
• Cryptarcha rotundiclavus Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha sicardi Grouvelle, 1907
• Cryptarcha strigata (Fabricius, 1787)
• Cryptarcha subnitida Kirejtshuk, 1987
• Cryptarcha undata (Olivier, 1790)