Dzwonkówka srebrzystowłóknista

Dzwonkówka srebrzystowłóknista (Entoloma araneosum (Quél.) M.M. Moser) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)^[1].

Dzwonkówka srebrzystowłóknista

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	dzwonkówkowate
Rodzaj	dzwonkówka
Gatunek	dzwonkówka srebrzystowłóknista
Nazwa systematyczna
Entoloma araneosum (Quél.) M.M. Moser Kl. Krypt.-Fl., Edn 4 (Stuttgart) 2b/2: 208 (1978)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1877 r. Lucien Quélet, nadając mu nazwę Agaricus ameides. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu w 1978 r. Meinhard Moser, przenosząc go do rodzaju Entoloma^[1]. Ma 17 synonimów. Niektóre z nich:

• Pouzarella araneosa (Quél.) Mazzer 1976
• Pouzarella fulvostrigosa (Berk. & Broome) Mazzer 1976
• Pouzaromyces araneosus (Quél.) P.D. Orton 1991^[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5–40 mm, początkowo dzwonkowaty lub stożkowaty, powoli rozszerzający się do stożkowo-wypukłego lub wypukłego, w końcu płasko-wypukły, w późniejszych stadiach często z wyraźnym garbkiem na środku. Brzeg początkowo podwinięty, potem prosty lub wywinięty do góry. Jest słabo higrofaniczny, jego blaszki prześwitują tylko nieco na brzegach. Powierzchnia mysioszara, czasem z brązowym odcieniem, gęsto pokryta srebrzysto-włókienkowatą, kłaczkowatą lub łuskowatą powłoką, wydającą się prawie białą i silnie błyszczącą, zwłaszcza u starszych okazów^[4].

Blaszki

W liczbie 20–35, l = 1–3, umiarkowanie gęste, przyrośnięte, wąsko do szeroko brzuchatych, początkowo szare, potem różowoszare, brązowaworóżowe. Ostrza całe lub strzępiaste, tej samej barwy, lub nieco jaśniejsze^[4].

Trzon

Wysokość 25–70 mm, grubość 1–5 mm, cylindryczny, zwykle poszerzony w kierunku podstawy, czasem wygięty. Powierzchnia szara do szarobrązowej, bledszy niż kapelusz, rzadko zabarwiona na czerwono u podstawy, biało oprószona do kłaczkowatej na wierzchołku, ku dołowi pokryta srebrzystymi włókienkami, przy podstawie szczeciniasta z szarymi lub czerwonymi, promienistymi włoskami^[4].

Miąższ

Tej samej barwy co powierzchnia. Zapach słaby, prawie mączny lub gazowy^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki (9,5–)10–14(–15) x 7,0–8,0(–9,0) µm, Q = 1,4–1,8, heterodiametryczne, 6–8–kątne w widoku z boku. Podstawki 4–zarodnikowe, bez sprzążek Krawędź blaszki sterylna lub miejscami sterylna. Cheilocystydy 45–75(–100) x 10–30 µm, wąsko do szeroko butelkowatych z szeroką częścią podstawną i długą, zwężającą się szyjką (o szerokość 2,5–5 µm), o cienkich, bezbarwnych ścianach, liczne, czasem przemieszane z podstawkami. Skórka typu pośredniego, podobna do trichodermy, składająca się z promieniście ułożonych, cylindrycznych lub napęczniałych strzępek o szerokości do 27 µm z maczugowatymi elementami końcowymi. Pigment blado szarobrązowy, brak sprzążek^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Południowej, Europie i Japonii. Najwięcej stanowisk podano w Europie^[5]. W Polsce do 2003 r. podano tylko jedno stanowisko. Według W. Wojewody częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną^[6]. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych w Niemczech i Holandii^[3].

Grzyb naziemny. Występuje na łąkach wśród traw^[3] i w lasach liściastych na żyznej, próchnicznej lub gliniastej glebie. Owocniki pojedynczo, lub w niewielkich grupkach^[4].