Dzwonkówka szara

Dzwonkówka szara (Entoloma rhodopolium (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)^[1].

Dzwonkówka szara

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	dzwonkówkowate
Rodzaj	dzwonkówka
Gatunek	dzwonkówka szara
Nazwa systematyczna
Entoloma rhodopolium (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 98 (1871)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus rhodopolium. Obecną nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.^[1] Synonimów ma ok. 20. Niektóre z nich^[2]:

• Entoloma rhodopolium var. fragrans E. Ludw. 2007
• Entoloma rhodopolium var. nidorosum (Fr.) Krieglst. 1991
• Entoloma rhodopolium var. pseudopolitum Noordel. 2004
• Rhodophyllus rhodopolius var. aleuriosmus Kühner 1954
• Rhodophyllus rhodopolius (Fr.) Quél. 1886 var. rhodopolius

Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica (2)4-8(12) cm, początkowo wypukły, potem rozpostarty z zagłębionym środkiem, w końcu prawie lejkowaty. Brzeg długo podwinięty, pofalowany, powierzchnia gładka, matowa. Jest słabo higrofaniczny; w stanie wilgotnym nieco lepki i słabo prążkowany, o barwie od szarej do oliwkowożółtawej lub ochrowobrązowej, w stanie suchym jasnobeżowy do żółtawobeżowego^[4].

Blaszki

Zbiegające, gęste lub dość gęste, początkowo białe, potem różowe^[5].

Trzon

Wysokość 1,5–4 cm, grubość 6–12 mm, cylindryczny, nagi lub na szczycie bardzo drobno włókienkowaty, białawy, początkowo pełny, potem pusty. Podstawa z białą grzybnią^[5].

Miąższ

Cienki, kruchy, o barwie od białawej do bardzo jasnobrązowej, niezmieniającej się po uszkodzeniu^[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki w widoku z boku wielokątne, 5-8-kątowe, o wymiarach 8–11 × 5–8 μm, gładkie, nieamyloidalne. Brak cystyd. Strzępki skórki kapelusza wąskie, cylindryczne, hialinowe. W strzępkach występują sprzążki^[5].

Występowanie i siedlisko

Dzwonkówka szara występuje w Europie, Ameryce Północnej i Japonii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, w Ameryce podano jej stanowiska w kilku stanach USA i w Kanadzie^[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano wiele stanowisk^[3].

Grzyb naziemny, prawdopodobnie mykoryzowy^[3]. Owocniki wyrastają pojedynczo lub w grupach pod drzewami liściastymi^[5], zwłaszcza pod olszą, bukiem, ale także pod sosną. W Polsce pojawiają się od czerwca do września^[3].