Dzwonkówka tarninowa

Dzwonkówka tarninowa (Entoloma niphoides Romagn. ex Noordel.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)^[1].

Dzwonkówka tarninowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	dzwonkówkowate
Rodzaj	dzwonkówka
Gatunek	dzwonkówka tarninowa
Nazwa systematyczna
Entoloma niphoides Romagn. ex Noordel. Persoonia 12(4): 459 (1985)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[2]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–14,5 cm, początkowo stożkowaty, potem kolejno wypukły, płaskowypukły z dużym garbkiem na środku. Brzeg początkowo podwinięty, potem prosty i silnie pofałdowany. Powierzchnia gładka, silnie jedwabista. Jest słabo higrofaniczny, w stanie wilgotnym biały lub bardzo blado-beżowy, ze słabo widocznym prążkowaniem przy brzegu. W stanie suchym ma barwę od jaskrawo białej do bladozłotej, czasami kości słoniowej w środkowej części^[3].

Blaszki

W liczbie 40–70 z międzyblaszkami (l=1-9), średnio gęste, przyrośnięte lub wykrojone, poszarpane, brzuchate, o szerokości do 15 mm. Początkowo białawe, potem różowe, bez szarego lub brązowego odcienia. Ostrza tej samej barwy^[3].

Trzon

Wysokość 4,5–13,5 cm, grubość 6–25 mm, tęgi, silny, cylindryczny lub nieco spłaszczony, często z szerszą podstawą, czasem skręcony. Powierzchnia biała, drobno lub gruboziarenkowato-włóknista i podłużnie prążkowana^[3].

Miąższ

Biały, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, czasem tylko staje się żółtawy. Zapach i smak silnie mączny^[3].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki w widoku z boku tępokanciaste, o wymiarach 8,0–10,0 (–11,5) × 7,5–9,0 (–11,0) μm. Podstawki 32–46 × 10–15 μm, 4–zarodnikowe, ze sprzążkami. Cystyd brak. Strzępki skórki cylindryczne, o szerokości 4–6 μm. Zawierają ledwo widoczny wewnątrzkomórkowy pigment. Sprzążki obecne w strzępkach wszystkich części grzyba^[3].

Gatunki podobne

Od innych występujących wiosną i wczesnym latem gatunków dzwonkówek można ją łatwo odróżnić po białej barwie owocników. Prawdopodobnie jest blisko spokrewniona z dzwonkówką tarczowatą (Entoloma clypeatum), być może jest tylko jej bezbarwną odmianą^[4].

Występowanie i siedlisko

Dzwonkówka tarninowa występuje w Ameryce Północnej oraz w Europie, głównie Zachodniej i Północnej^[5]. Jest rzadka^[4]. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 2 stanowiska^[2], w późniejszych latach podano następne^[6].

Grzyb naziemny, prawdopodobnie mykoryzowy^[2]. Występuje w gęstych zaroślach i żywopłotach tarniny i głogu. Owocniki wyrastają od maja do czerwca, zazwyczaj w grupach, często tworząc czarcie kręgi^[3].

Znaczenie

Grzyb trujący^[4].