Epistaza

Epistaza (Epistasis, gr. „stojący na”^[1]) – w genetyce zjawisko oddziaływania produktów ekspresji jednych genów na inne geny niebędące względem nich allelami^[2][3]. Kilka różnych par alleli warunkuje wówczas pojedynczą cechę. Dzieje się tak w przypadku albinizmu^[2], czyli gdy geny warunkują enzymy należące do jednego szlaku metabolicznego^[3].

Rodzaje epistazy (w nawiasach podano stosunek fenotypowy w układzie dwóch genów^[4]):

1. recesywna (9:3:4)^[4], np. dziedziczenia barwy kwiatów u Collinsia parviflora, gdzie synteza antocyjanu b zależy od dwóch enzymów^[5]; dziedziczenie koloru sierści u myszy, gdzie gen epistatyczny decyduje, czy barwnik będzie odkładany w sierści czy nie^[1];
2. podwójna recesywna (9:7)^[4], traktowana też czasem jako komplementacja, np. barwa kwiatów dzwonka karpackiego^[5], barwa kwiatów fasoli^[4] lub barwa strąków grochu^[4];
3. dominująca (12:3:1)^[4];
4. podwójna dominująca (15:1)^[4];
5. dominująca i recesywna (13:3)^{[potrzebny przypis]}.

Zobacz hasło epistaza w Wikisłowniku

Gen epistatyczny – jest to gen, który maskuje^[2].

Gen hipostatyczny – gen, który jest maskowany^[5].