Etnolekt

Etnolekt – odmiana językowa (lekt^[1]) właściwa dla jakiejś wyodrębnionej grupy etnicznej, postrzegana jako wyznacznik jej tożsamości^[2]. W ścisłej klasyfikacji lingwistycznej etnolekt może odpowiadać takim jednostkom, jak: gwara (poddialekt), dialekt, zespół dialektów, język czy też kompleks językowy^[2]. Etnolekt można rozumieć jako zbiór bardzo zbliżonych do siebie idiolektów (odmian indywidualnych)^[3].

W językoznawstwie polskim termin „etnolekt” znajduje szczególne zastosowanie w przypadkach, gdy dokładne określenie statusu danego bytu językowego (jako dialektu lub odrębnego języka) byłoby kwestią sporną^[2][4].

W innym znaczeniu etnolekt to odmiana języka dominującego właściwa dla pewnej grupy etnicznej lub mniejszości, wykazująca wpływy języka pierwotnie używanego przez tę społeczność (substrat językowy)^[5][6]. Przykładem tak pojmowanego etnolektu jest odmiana czeskiego używana przez społeczność romską, w której są obecne elementy języka słowackiego oraz języka romskiego^[5]. Za etnolekt, a zarazem dialekt społeczny (socjolekt) bywa uważana niestandardowa angielszczyzna afroamerykańska (African-American Vernacular English)^[7][8].

Przykłady

W szerokim ujęciu etnolektem jest każdy język uważany za odrębny (np. język polski, język francuski), jak i każda odmiana (każdy dialekt) jakiejś grupy^[3].

Przykłady etnolektów, których przynależność budzi kontrowersje:

• meglenorumuński
• śląski – zaliczany do dialektów języka polskiego, czasami uważany za odrębny język^[9]
• kaszubski – czasem uznawany za dialekt języka polskiego^[10][11]
• helleńskie – uznawane za odmiany języka greckiego
• chińskie
• serbski i chorwacki^[12]
• macedoński – w Bułgarii uchodzący za odmianę języka bułgarskiego^[3][13][14]

Zobacz też

Zobacz hasło etnolekt w Wikisłowniku

• Abstand- i Ausbausprachen
• język narodowy
• socjolekt
• dialekt