Felga

Felga – metalowa część koła, na którą nakładana jest opona^[1].

Siedemnastocalowa alufelga

We współczesnych samochodach felga ma za zadanie wentylować elementy układu hamulcowego (tarczę/bęben, przewody hamulcowe, zacisk). Felgi najczęściej są wykonywane ze stopu aluminium lub stali, a felgi wyczynowe z lekkiego i wytrzymałego magnezu lub włókna węglowego.

Felgi dzieli się na kilka typów:

• stalowe hybrydowe
• stalowe strukturalne
• stalowe klasyczne
• aluminiowe

Metody produkcji felg samochodowych

W przypadku felg aluminiowych podczas produkcji stosuje się następujące metody^[2]:

• odlew grawitacyjny – to najtańsza ze współczesnych metod. Opiera się głównie na działaniu grawitacji, dzięki której rozgrzane do stanu płynnego aluminium wypełnia formę.
• odlew niskociśnieniowy – to bardziej zaawansowana i najpopularniejsza obecnie metoda produkcji obręczy. Specjalne formy wypełniane są płynnym aluminium przy pomocy strumienia powietrza o niskim ciśnieniu. Takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie gęstej struktury i dokładne odwzorowanie zamierzeń projektantów.
• kucie – to technika pozwalająca na uzyskanie niskiej masy i bardzo dużej wytrzymałości obręczy, dlatego często wykorzystywana jest do wykonywania modeli o sportowym przeznaczeniu. Mocno rozgrzane aluminium w formie walca ugniatane jest przez specjalną prasę. Osobno powstają inne elementy, takie jak choćby tarcza, a ich łączenie następuje w końcowej fazie produkcji poprzez skręcenie mocnymi śrubami z tytanu lub spawanie.
• rolowanie (ang. flow forming) – metoda polega na formowaniu odlanej obręczy przy pomocy obracających się rolek. Dzięki zastosowaniu tej technologii felgi są bardzo wytrzymałe. Producenci często wykorzystują ją przy produkcji obręczy o dużych średnicach i szerokościach.^[3]

Produkcja felg stalowych^[4] różni się od technologii stosowanych do wykonania obręczy aluminiowych. Wykorzystuje się do niej dwa kawałki stali, a cały proces składa się z kilku części, osobnych dla obręczy i tarczy. W przypadku obręczy wykonuje się kolejno:

• prostowanie na prasie i szlifowanie,
• wyginanie do kształtu okręgu i łączenie poprzez spawanie,
• nadawanie ostatecznego kształtu poprzez rolowanie i prasowanie.

Tarcza natomiast wycinana jest do odpowiedniego rozmiaru, a następnie tłoczone są w niej wszystkie niezbędne punkty montażowe (na śruby i montaż na osi) oraz otwory odpowiedzialne za odprowadzanie ciepłego powietrza.

Po wykonaniu obu części są one łączone i poddawane lakierowaniu.

Parametry felg

Do kluczowych parametrów felg zalicza się^[5]:

Średnica obręczy – jeden z najważniejszych parametrów, decydujących nie tylko o możliwości montażu felgi do konkretnego auta, ale również o wyglądzie. Wyrażana jest w calach. Do niej dobierane są opony, na których oznaczona jest literą R i znajdującą się po niej liczbą, np. dla felg 16” oznaczenie opon to R16.

Szerokość – jest ściśle powiązana ze średnicą, im większa felga, tym będzie szersza. Szerokość określana jest w calach i mierzona od jednego do drugiego rantu obręczy.

Rozstaw śrub – to parametr mierzony w milimetrach i oznaczany ciągiem cyfr, np. 4x100, gdzie pierwsza liczba oznacza liczbę śrub montażowych, natomiast druga średnicę okręgu, na jakim zostały rozstawione otwory.

ET – nazwa tego parametru pochodzi od niemieckiego Einpress Tiefe, czyli „głębokość osadzenia”. Decyduje o tym, jak mocno wysunięta będzie obręcz w nadkolu. Parametr wyrażany jest w milimetrach i może mieć wartość dodatnią, ujemną bądź zerową.

Profil kołnierza – informuje o kształcie łączenia stopki z obręczą i rodzaju pojazdu, do jakiego przeznaczona jest dana felga. Oznaczany jest za pomocą liter:

• A – ciężarówki, półciężarówki, motocykle, motorowery, rowery, skutery, wózki widłowe
• B – oznaczenie starych felg do 6” szerokości, spotykane np. w VW Garbusie
• D – motocykle, rowery, motorowery, skutery, półciężarówki, ciężarówki, wózki widłowe
• J – samochody osobowe
• JJ – terenowe samochody 4x4
• P – oznaczenie funkcjonujące w starych autach (np. modelach VW Garbus)
• K – oznaczenie funkcjonujące w starych autach (np. marki Jaguar)
• W – ciągniki rolnicze.

Profil przekroju felgi – ten parametr określa sposób uformowania powierzchni ukrytej pod oponą. Obecnie stosowane są następujące oznaczenia:

• CH – dwa różne typy garbów
• H – garb po wewnętrznej stronie obręczy
• H2 – garby po obu stronach felgi
• FH – płaski garb po stronie wewnętrznej
• FH2 – płaski garbu po obu stronach obręczy
• EH2 oraz EH2+ – garb rozszerzony.

Średnica otworu centralnego – jej szerokość wyraża się w milimetrach, a zapisywana jest po oznaczeniu profilu przekroju felgi, np. kod H 57 oznacza średnicę otworu centralnego mierzącą 57 mm.

Wzory tarcz

Najpopularniejsze wzory tarcz w felgach stalowych i aluminiowych:

• pięcioramienny – popularny kształt, w którym tarcze tworzy pięć ramion rozchodzących się od centralnej części do brzegów obręczy.
• podwójnie pięcioramienny – zmodyfikowany wzór pięcioramienny, w którym każde z ramion podzielone zostało na dwa.
• wieloramienny – tarcza zbudowana jest z części centralnej i wielu ramion łączących ją z obwodem obręczy. Charakteryzuje ją duża ilość otwartych przestrzeni.
• mesh – to wzór, który nie jest w żaden sposób ujednolicony i może przyjąć różne formy. To opcja często wybierana przez miłośników tuningu.
• szprychowy – felgi w takim kształcie wykorzystywane są głównie w autach wyścigowych. Jak sama nazwa wskazuje, ramiona są cienkie i mogą przypominać szprychy.
• aero – to kolejny wariant stosowany często w samochodach rajdowych. Elementy tarczy są jednak nieco spłaszczone, przez co wyróżnia je lepsza aerodynamika. Wzory są różnorodne – od wersji wypełniających niemal całą przestrzeń, po modele oferujące nieco więcej otwartej przestrzeni.

Prawidłowe mycie i konserwacja felg

Felgi są elementem auta, które najbardziej narażone jest na zanieczyszczenia. Dlatego tak bardzo istotne jest ich prawidłowe mycie i konserwacja. Oto co zrobić by felgi prezentowały się nienagannie:

• regularność - należy myć felgi co kilka tygodni. Zwłaszcza felgi aluminiowe, podatne na zanieczyszczenia, wymagają częstszego czyszczenia, aby pył z klocków hamulcowych oraz inne zabrudzenia nie uszkodziły ich powierzchni,^[6]
• wybór odpowiednich środków czyszczących - bardzo istotny jest dobór odpowiednich preparatów. Zaleca się również używanie dedykowanych środków do różnych rodzajów felg, np. preparatów o łagodnym pH do felg lakierowanych lub chromowanych,^[7]
• technika mycia - najpierw należy dokładnie spłukać felgi wodą pod ciśnieniem, a następnie zastosować środek czyszczący. Do mycia należy użyć miękkie szczotki lub gąbki,
• dokładne spłukiwanie i czyszczenie - po wyczyszczeniu felgi należy dokładnie spłukać wodą, najlepiej pod ciśnieniem,
• konserwacja felg - warto je zabezpieczyć poprzez aplikację specjalnych powłok ochronnych, takich jak wosk do felg lub powłoka ceramiczna. Powłoki te tworzą warstwę ochronną, która zapobiega przywieraniu brudu, pyłu hamulcowego oraz innych zanieczyszczeń, ułatwiając późniejsze mycie felg,^[8]
• ochrona przed solą drogową i korozją - w okresie zimowym należy zadbać o regularne mycie felg, by uchronić je przed szkodliwym działaniem różnych substancji. Warto również rozważyć dodatkowe zabezpieczenie felg przed zimą, np. poprzez aplikację powłoki ceramicznej lub specjalnych środków antykorozyjnych.^[9]

Galeria

• 
  Koło drewniane z obręczą
• 
  Obręcz na kole pojazdu szynowego
• 
  Felga pojazdu samochodowego
• 
  Przekrój obręczy koła rowerowego

Zobacz też

• kołpak