Górne drogi oddechowe

Górne drogi oddechowe – część układu oddechowego człowieka, służąca do transportowania powietrza bogatego w tlen do płuc i do wydalania powietrza z płuc zawierającego produkty przemiany matrii, głównie dwutlenek węgla. W ich skład wchodzi jama nosowa (cavum nasi), gardło (pharynx) – z trąbką Eustachiusza (tuba auditiva) łączącą je z uchem środkowym (auris media) i krtań (larynx)^[1]. Czasami krtań zaliczana jest do dolnych dróg oddechowych^[2], a czasem częściowo do górnych, częściowo do dolnych dróg oddechowych, gdzie granicą są fałdy głosowe (część krtani powyżej fałdów głosowych zaliczana jest do górnych dróg oddechowych a poniżej do dolnych dróg oddechowych)^[3][4]. Ściany górnych dróg oddechowych wyścielone są bardzo dobrze unaczynioną błoną śluzową z nabłonkiem migawkowym, której gruczoły pokrywają cały odcinek śluzowatą wydzieliną^[5][6].

Górne drogi oddechowe (krtań bywa też zaliczana w części lub w całości do dolnych dróg oddechowych)

Powietrze wdychane przez nos jest oczyszczane z kurzu, bakterii przez śluz i nawilżane. Dodatkowo podczas pasażu przez górny odcinek dróg oddechowych powietrze jest ogrzewane, lub schładzane. Następnie powietrze przepływa do gardła i krtani. Na tym odcinku drogi oddechowe i przewód pokarmowy krzyżują się. Krtań przez otwarcie nagłośni umożliwia dalszą wędrówkę powietrza do dolnego odcinka dróg oddechowych a zamknięcie jej podczas połykania zabezpiecza drogi oddechowe przed dostaniem się pokarmu do ich światła (zachłyśnięcie)^[7].

Choroby górnego odcinka dróg oddechowych

• infekcyjne:
  • nieżyt jamy nosowej
  • zapalenie migdałków podniebiennych
  • zapalenie zatok przynosowych
  • zapalenie krtani

• nowotworowe:
  • raki jamy ustnej (rak języka, rak ślinianki)
  • rak krtani