GAZ

GAZ (ros. ГАЗ, skrót od Горьковский автомобильный завод) – marka radzieckich i rosyjskich samochodów produkowanych przez fabrykę Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod (Gorkowska Fabryka Samochodów) w Niżnym Nowogrodzie (w latach 1932–1990 noszącym nazwę Gorki, stąd nazwa fabryki). Pod marką GAZ produkowane są samochody osobowe, ciężarowe i terenowe. Fabryka wytwarzała również pojazdy wojskowe^[2].

GAZ

ГАЗ / Горьковский автомобильный завод

Stare logo GAZ
Państwo	Rosja
Obwód	niżnonowogrodzki
Siedziba	Niżny Nowogród
Adres	Lenina 88 603950 Niżny Nowogród
Data powstania	1932, Niżny Nowogród
Prezes	Wadim Nikołajewicz Sorokin
Udziałowcy	Oleg Deripaska, GAZ Group
Zatrudnienie	25 tys. (2013)
Dane finansowe
Przychody	1,46 mld $[1] (2017)
Wynik operacyjny	116 mln $[1] (2017)
Wynik netto	1,58 mln $[1] (2017)
Aktywa	1,02 mld $[1] (2017)
Kapitał własny	43,2 mln $[1] (2017)
Położenie na mapie Niżnego Nowogrodu GAZ
Położenie na mapie Rosji GAZ
Położenie na mapie obwodu niżnonowogrodzkiego GAZ
56°14′50,9″N 43°53′39,0″E
Strona internetowa

Brama główna zakładów GAZ

Historia

Decyzję o budowie dużej fabryki samochodów podjęto w ZSRR w 1929 r. W tym celu podjęto rozmowy na temat zakupu licencji na kilka modeli pojazdów od amerykańskiego przedsiębiorstwa Ford. Od 1930 r. w fabryce Gudok Oktjabrja wytwarzano na licencji samochody marki Ford model A. Budowę nowej fabryki koło Niżnego Nowogrodu rozpoczęto w 1930 roku. 29 stycznia 1932 roku wyprodukowano pierwszy samochód – ciężarówkę na licencji Forda-AA, noszącą jeszcze oznaczenie NAZ-AA^[2]. 8 grudnia 1932 r. ruszyła pełna produkcja już pod marką GAZ. Produkowano głównie samochody osobowe GAZ-A i ciężarowe GAZ-AA i GAZ-AAA. W latach 30. zakłady GAZ otrzymały imię Mołotowa, stąd wszystkie samochody osobowe nosiły oznaczenia liczbowe z literą M (od „Mołotowiec”) – do 1957 roku, kiedy w związku z odwilżą polityczną Chruszczowa, Mołotow wraz z innymi funkcjonariuszami stalinowskimi znalazł się w niełasce i odbierano zakładom jego imię^[3].

W 1936 roku osobowy model A został zastąpiony licencyjną wersją następnego modelu Forda – GAZ M1 (tzw. „Emką”), produkowanym do 1941 r. Podczas II wojny światowej zakłady produkowały przede wszystkim ciężarówki i samochody terenowe oraz silniki do lekkich czołgów i dział samobieżnych. W czerwcu 1943 r. zakłady były celem kilku silnych nalotów niemieckiego lotnictwa, lecz do października przywrócono ich zdolności produkcyjne^[4]. W latach 1946–1958 produkowano samochód GAZ-M20 Pobieda, wytwarzany też w Polsce jako FSO Warszawa M-20. Później nastała era Wołgi. W międzyczasie przedsiębiorstwo produkowało luksusowe samochody ZIM i Czajka. Produkowano też samochody terenowe, nazywane w Polsce „gazikami”: GAZ-64, GAZ-67 i GAZ-69. W 1954 r. produkcję GAZ-a 69 przejęła Uljanowska Fabryka Samochodów UAZ.

Najistotniejszą pod względem wielkości produkcji i znaczenia dla państwowej gospodarki ZSRR gałęzią produkcji przedsiębiorstwa GAZ były samochody ciężarowe. Po licencyjnych amerykańskich modelach, przedsiębiorstwo wypuściło własną średnią ciężarówkę GAZ-51 z 1944 r. (produkowaną w Polsce na licencji jako Lublin-51), a następnie szereg dalszych modeli, w tym GAZ-52, GAZ-53 i GAZ-66^[2].

Przed II wojną światową i ponownie od 1951 roku w zakładach GAZ produkowano również rowery^[5].

Modele

Obecnie produkowane:

Terenowe:

• Tigr (od 2005)

Dostawcze i ciężarowe:

• Gazela (od 1994)
• Sadko (od 1997)
• Sobol (od 1998)
• Wałdaj (od 2004)
• Wodnik (od 2005)

Historyczne:

• A (1932 - 1936)
• AA (1932 - 1938)
• AAA (1934 - 1943)
• M1 (1935 - 1943)
• MM (1938 - 1950)
• 55 (1938 - 1945)
• 64 (1941 - 1942)
• 61 (1941 - 1945)
• 67 (1943 - 1953)
• M-20 Pobieda (1946-1958)
• 51 (1946 - 1975)
• 63 (1948 - 1968)
• 12 ZIM (1950 - 1960)
• 69 (1952 - 1955)
• 46 MAW (1954-1958)
• 21 Wołga (1956-1970)
• 13 Czajka (1959 - 1981)
• 62 (1959 - 1962)
• 14 Czajka (1977 - 1988)
• 53 (1961 - 1993)
• 22 Wołga (1962-1970)
• 66 (1964 - 1999)
• 24 Wołga (1971-1985)
• 24-10 Wołga (1985-1993)
• 3102 Wołga (1982-2009)
• 31029 Wołga (1992-1997)
• 3105 Wołga (1992-1996)
• 2308 Ataman (1995 - 2001)
• 3110 Wołga (1996-2005)
• 310221 Wołga (1998-2008)
• 3111 Wołga (1999-2002,2004-2005)
• 31105 Wołga (2004-2009)
• Wołga Siber (2008-2010)

Galeria

• 
  GAZ-M20 Pobieda
• 
  GAZ-21 Wołga
• 
  GAZ-24 Wołga
• 
  GAZ Wołga Siber
• 
  GAZ-2332 CityVan
• 
  GAZ-69
• 
  GAZ-2330-36 Tigr
• 
  Gazela 2705
• 
  GAZ-51
• 
  GAZ-66