Geografia Kiribati

Kiribati jest wyspiarskim państwem na Oceanii, które leży w środkowej części Pacyfiku i zaliczane jest do pacyficznej części zwanej Mikronezją. Kiribati cechuje się niewielką powierzchnią lądową i ogromną powierzchnią oceaniczną. Kraj ten zajmuje pacyficzny obszar o powierzchni około 4 mln km². Te koralowe, częściowo wulkaniczne wyspy cechują się tropikalnym klimatem.

Położenie wysp

Powierzchnia i skrajne punkty

Wyspy Gilberta – jeden z trzech archipelagów Kiribati

Powierzchnia – 810 km²

Mapa wysp

Wyspy leżą pomiędzy 5°N i 11°S a 169°E i 150°W.

Odległość między najdalej na zachód położoną wyspą Banabą a leżącą na wschodzie Wyspą Bożego Narodzenia wynosi 3700 km, natomiast między wyspą Washington na północy a Flint na południu jest ponad 1800 km

Między wyspami Gilberta a Feniks przebiega międzynarodowa linia zmiany daty.

Linia brzegowa wysp – 1143 km

Wybrzeże jednej z wysp

Wyspy

Osobny artykuł: Wyspy Republiki Kiribati.

Kiribati złożone jest z 33 wysp oraz 3 raf koralowych. Dzielą się na trzy archipelagi: Gilberta – 16 wysp, Feniks – 8 wysp i Line – 8 wysp. Ostatnią, oddzielnie położoną wyspą jest wyspa Banaba, zwana też jako „Ocean”. Największą wyspą jest Kiritimati, zwana też Wyspą Bożego Narodzenia. Większość wysp to atole o powierzchni kilku km². Część wysp jak Wyspa Bożego Narodzenia cechują się dobrze rozwiniętą linią brzegową, inne znów mają bardziej owalny kształt. Wybrzeże wszystkich wysp jest niskie i ma postać piaszczystych plaż.

Budowa geologiczna i rzeźba

Jedna z wysp na Kiribati z widoczną szatą roślinną

Większość wysp, szczególnie w archipelagu Gilberta i Feniks wyspy są pochodzenia koralowego. Wyspy te mają postać atoli koralowych, które wznoszą się na późnokredowym cokole. Część wysp, jak wyspy z archipelagu Line, to wapienne wyspy wzniesione na wulkanicznych stożkach pochodzących z kredy. Wyspa Ocean jest pochodzenia wulkanicznego.

Wszystkie wyspy są wybitnie nizinne, atole wznoszą się średnio do 2–3 m n.p.m. Jedynie piaszczyste wydmy osiągają wysokość 20 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie znajduje się na wyspie Ocean (Banaba) – 81 m n.p.m. Ze względu na wybitne nizinny charakter większości wyspom grozi zalanie ze względu na globalne ocieplenie.

Klimat

Kiribati leżą w obrębie równika, toteż klimat jest tam równikowy, łagodzony przez pasaty. Temperatury mają przebieg typowy dla równikowego, z niewielkimi rocznymi i dobowymi amplitudami. Średnie temperatury wynoszą 23-27 °C, maksymalnie do 30 °C. Opady są zróżnicowane, od 1000 mm na wyspach oddalonych od równika do 2500 mm, a nawet 3000 mm na wyspach leżących w obrębie równika. Istotną różnicą odbiegającą do definicji klimatu równikowego jest fakt, iż wyspy nawiedzane są przez okresowe susze. Lokalnie opady roczne wynoszą 700 mm.

Tropikalne zarośla na Kiribati

Wody

Całkowity brak wód powierzchniowych. Na wszystkich wyspach nie ma sieci rzek, a wody gruntowe są zasolone. Większość wysp jest niezamieszkana właśnie z powodu braków zasobów wodnych.

Gleby

Pokrywa glebowa jest słabo wykształcona. Występują płytkie, głównie piaszczyste gleby.

Flora i fauna

Roślinność jest zróżnicowana i dobrze zachowana. Niektóre wyspy są pokryte bujną roślinnością tropikalną. Większość terenów zajmuje roślinność trawiasta i suchorośla, oraz plantacje. Liczne są palmy kokosowe. Wokół wysp rosną rafy koralowe.

Fauna lądowa bardzo uboga. Powszechne są jedynie gatunki morskie, do których należą skorupiaki i wiele gatunków ryb, w tym rekinów. Bogaty jest także świat ptaków, głównie morskich jak fregaty czy rybitwy.

Bibliografia

• Encyklopedia Geograficzna Świata: Australia, Oceania, Antarktyda.. Kraków: OPRES, 1997. ISBN 83-85909-24-9. Brak numerów stron w książce
• Kiribati. Warunki naturalne, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-02-09].
• Flora i fauna Kiribati. mapsofworld.com. [dostęp 2011-02-09].

Encyklopedie internetowe (geografia regionu geograficznego):

• PWN: 4574499
• SNL: Kiribatis_geografi