Włośnianka wrzecionowatozarodnikowa

Włośnianka wrzecionowatozarodnikowa, włośnianka odrażająca (Hebeloma laterinum (Batsch) Vesterh.) – gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)^[1].

Włośnianka wrzecionowatozarodnikowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	pierścieniakowate
Rodzaj	włośnianka
Gatunek	włośnianka wrzecionowatozarodnikowa
Nazwa systematyczna
Hebeloma laterinum (Batsch) Vesterh. Fungi of Northern Europe (Greve) 3: 106 (2005)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1789 r. August Johann Georg Karl Batsch, nadając mu nazwę Agaricus laterinus. Obecn nazwę nadał mu w 2005 r. Jan Vesterholt^[1]. Niektóre synonimy naukowe^[2]:

• Hebeloma edurum Métrod 1946
• Hebeloma edurum Métrod ex Bon 1985
• Hebeloma fastibile (Pers.) P. Kumm. 1871
• Hebeloma senescens Berk. & Broome 1882
• Hebelomatis edurum Locq. 1979

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r. (dla synonimu Hebeloma edurum Métr.ex Bonn). W 1955 r. Stanisław Domański dla gatunku Hebeloma fastibile (Pers.) P. Kumm. podał polską nazwę włośnianka odrażająca^[3], jednak gatunek ten według Index Fungorum jest synonimem Hebeloma lateritum^[2].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–11 cm. U młodych okazów półkulisty z podwiniętym brzegiem, później niskołukowaty, czasami z niewielkim, tępym garbem. Powierzchnia kapelusza podczas wilgotnej pogody jest śliska i gładka, kolor kremowoochrowy, brudnożółtawy lub ochrowobrązowy, często występuje mięsisty odcieniem^[4].

Blaszki

Gęste, wykrojone, w kolorze od kremowobrązowego do brązowego^[4].

Trzon

Wysokość 3–9 cm, grubość 0,8–1,4 cm, włóknisty, zazwyczaj w nasadzie pogrubiony do 2 cm^[4]. Jest pełny, o powierzchni płatkowatej i łuskowatej. Ma kolor od białawego do ochrowego, w dolnej części jest brązowawy^[4].

Miąższ

Gruby, dość twardy i nie zmieniający barwy po uszkodzeniu. W smaku początkowo łagodny, ale po chwili gorzkawy, zapach słodki, kakaowy^[4].

Gatunki podobne

Istnieje wiele podobnie ubarwionych gatunków włośnianek. Ich prawidłowe oznaczenie bez użycia mikroskopu i znajomości cech mikroskopowej budowy anatomicznej jest trudne^[5]. Podobna jest np. włośnianka musztardowa (Hebeloma sinapizans), występująca głównie pod bukami i dębami^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i w Europie^[6].

Rośnie w trawiastych i świetlistych lasach, głównie na wyżynach, pogórzu i w górach. Rośnie pod sosnami, świerkami i modrzewiami, ale czasami także pod bukami^[4].

Znaczenie

Grzyb niejadalny. Żyje w symbiozie z niektórymi gatunkami drzew (grzyb mykoryzowy)^[4].