Hedera (typografia)

Hedera (łac. dosł. bluszcz) – jeden z najstarszych rodzajów ozdobników typograficznych^[1] przedstawiający formę florystyczną. Stąd w innych językach są nazywane kwiatami drukarza (ang. printers’ flower) lub ściślej, liśćmi Aldusa (ang. aldus leaf, niem. Aldusblatt, fr. feuille aldine) od nazwiska renesansowego włoskiego drukarza Aldusa Manucjusza.

❧ ❀

Często używana jako punktor lub ornament.

Historia

Przykład użycia hedery na początku wiersza w XVI-wiecznym angielskim druku

Pierwsze hedery pojawiły się w dawnych inskrypcjach greckich i łacińskich^[1]. Były używane w funkcji znaków akapitu w środku wierszy dla podziału tekstu^[2] lub dla wypełnienia białej przestrzeni wcięcia na początku linii^[3].

Wraz z rozpowszechnieniem się w nowożytnych książkach znaków końca linii, praktyczna funkcja hedery zaczęła być ograniczana wyłącznie do ozdobników. Ponieważ hedery były produkowane w taki sam sposób jak inne znaki drukarskie, jako osobne metalowe czcionki, umożliwiało to elastyczne komponowanie ich w różnych wariantach, dopasowując ozdobny wzór do potrzeb danego druku, np. składając całe ramki bądź linie z drobnych elementów typograficznych.

Również współcześni projektanci pism wprowadzają do tworzonych fontów różne rodzaje heder.

Zastosowanie w systemach komputerowych

W unikodzie znak hedery występuje w wersjach:

Znak	Unicode	Kod HTML	Nazwa unikodowa	Nazwa polska
❀	U+2740	❀ lub ❀	white florette	biały kwiat
❁	U+2741	❁ lub ❁	eight-petalled outlined black florette	ośmiopłatkowy czarny kwiat
❦	U+2766	❦ lub ❦	floral heart	kwiatowe serce
❧	U+2767	❧ lub ❧	rotated floral heart bullet	punktor obrócone kwiatowe serce