Piestrzyca giętka

Piestrzyca giętka (Helvella elastica Bull.) – gatunek grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae)^[1].

Piestrzyca giętka

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	kustrzebniaki
Rząd	kustrzebkowce
Rodzina	piestrzycowate
Rodzaj	piestrzyca
Gatunek	Piestrzyca giętka
Nazwa systematyczna
Helvella elastica Bull. Herb. Fr. 6: tab. 242 (1785)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Helvella, Helvellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Po raz pierwszy opisał go Jean Baptiste Bulliard w 1785 r. i nadana przez niego nazwa jest ważna do dzisiaj^[1].

Ma 27 synonimów. Niektóre z nich:

• Leptopodia elastica (Bull.) Boud. 1907
• Leptopodia klotzschiana (Corda) Boud. 1907
• Sepultaria albida (Schaeff.) Morgan 1902
• Tubipeda elastica (Bull.) Falck 1923^[2].

Nazwa polska według M.A. Chmiel^[3].

Morfologia

Kapelusz

Twardo galaretowaty o średnicy 1,5–3 cm, kształtem przypominający siodło lub ucho. Złożony jest z dwóch lub trzech bokiem spłaszczonych i zmarszczonych płatków. Kolor od jasnosiwego poprzez ochrowy i szarożółtawy do żółtobrązowego^[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, średnica 0,5–1 cm. Jest z zewnątrz gładki, jak gdyby nawoskowany. Początkowo pełny, potem pusty. Ma kolor od białawego poprzez bladożółty i kremowy do bladobrązowego^[4]. Czasami trzon jest jaśniejszy od główki i niekiedy występują na nim delikatne jamki^[5].

Miąższ

Cienki, kruchy i woskowaty o przyjemnym zapachu. Kolor biały^[4].

Cechy mikroskopowe

Worki 8-zarodnikowe. Zarodniki 18–24 × 11,5–15 µm, eliptyczne, gładkie, zwykle z jedną centralną kroplą oleju i do 5 małymi kropelkami na każdym końcu. Parafizy szkliste do bladobrązowawych z ziarnistą zawartością. Ich wierzchołki maczugowate do główkowatych, o szerokości 5–11 µm. Strzępki na powierzchni owocnika tylko z kilkoma wystającymi, szklistymi septowanymi elementami o szerokości 2–3 µm^[6].

Gatunki podobne

• Helvella latispora jest podobna, ale jej brzeg często zawija się do góry, podczas gdy u piestrzycy giętkiej zawsze w dół. Ponadto dolna powierzchnia Helvella elastica jest raczej łysa niż drobnoziarnista lub owłosiona^[6].
• piestrzyca czarna (Helvella atra) jest mniejsza, ma siwy trzon i kapelusz dymnobrązowy^[4].
• Helvella ephiphium jest mniejsza i ma kolor szarawy lub brązowy.

Występowanie i siedlisko

Piestrzyca elastyczna jest szeroko w Ameryce Północnej, Europie i Azji, podano także jedno jej stanowisko w Afryce^[7]. W Europie Środkowej jest pospolita^[8]. Również w Polsce spotykana jest dość często.

Grzyb naziemny, prawdopodobnie grzyb mykoryzowy^[6]. Występuje przede wszystkim na glebach o odczynie zasadowym lub obojętnym, dużo rzadziej w lasach iglastych na igliwiu^[8]. Owocniki tworzy latem i jesienią w lasach liściastych i iglastych^[5].

Grzyb niejadalny^[5].