Podgrzybnica pomarańczowa

Podgrzybnica pomarańczowa (Hypomyces aurantius (Pers.) Fuckel) – gatunek grzybów należący do rodziny rozetkowatych (Hypocreaceae)^[1].

Podgrzybnica pomarańczowa

Podgrzybnica pomarańczowa na hubach
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	Sordariomycetes
Rząd	rozetkowce
Rodzina	rozetkowate
Rodzaj	podgrzybnica
Gatunek	podgrzybnica pomarańczowa
Nazwa systematyczna
Hypomyces aurantius (Pers.) Fuckel Jb. nassau. Ver. Naturk. 23-24: 183 (1870) [1869-70]

Worki z zarodnikami

Podgrzybnica pomarańczowa na hymenoforze grzyba

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypomyces, Hypocreaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1800 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Sphaeria aurantia. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1870 r. Leopold Fuckel^[1].

Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:

• Cladobotryum variospermum (Link) S. Hughes 1958
• Hypolyssus aurantius (Pers.) Kuntze 1898^[2].

Nazwa polska na podstawie rekomendacji Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów^[3].

Morfologia

Teleomorfa

Tworzy puszystą grzybnię pokrywającą całego żywiciela, czasami rozciągającą się na sąsiednie podłoże. Początkowo jest biała, potem żółta, żółtawo pomarańczowa, pomarańczowa, czerwona do rdzawoczerwonej. Perytecja o średnicy 0,3–0,4 mm, zanurzone, kuliste, z zaokrąglonymi i szerokimi brodawkami. Worki z 8 zarodnikami w jednym rzędzie, 120–130 × 4–5 µm. Parafiz brak. Zarodniki wrzecionowate, łódkowate do lancetowatych, czasami łukowate, pokryte brodawkami o wysokości do 0,5 µm, z przegrodą w linii środkowej i ostrym, szklistym wyrostkiem na każdym końcu o długości 2–4,5 µm, szkliste, silnie cyjanofilne, (13)20–25(27) × (3) 4–6 (7,5) µm. Pod wpływem KOH grzybnia wybarwia się na kolor od purpurowego do fioletowego^[4].

Anamorfa

Dawniej opisywana jako odrębny gatunek Cladobotryum varium Nees, obecnie synonim. Na powierzchni żywiciela tworzy puszystą grzybnię, złożoną z białych strzępek. Wyrastają z nich mączysto oprószone, maczugowate konidiofory o wysokości 2–3 mm. Drzewkowato rozgałęziają się, a na końcach ich tępo zakończonych metuli tworzą się bezbarwne, eliptyczno-jajowate konidia o wymiarach 12,6–16,8 × 6,3–9,5 µm. Anamorfy tworzą się częściej niż teleomorfy^[5].

Występowanie i siedlisko

Podgrzybnica pomarańczowa występuje na niektórych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą^[6]. Występuje także w Polsce. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. opisano podano 4 jego stanowiska^[7], w późniejszych latach następne^[8]. Jest dość częsty^[4].

Grzyb nagrzybny będący pasożytem względnym; teleomorfa jest grzybem pasożytniczym, anamorfa jest saprotrofem. Teleomorfa rozwija się na owocnikach niektórych grzybów rozwijających się na drewnie, zwłaszcza hub i grzybów poliporoidalnych^[4]. Anamorfa tworzy się na martwych owocnikach grzybów, głównie podczas chłodnej pogody. Niska temperatura sprzyja jej rozwojowi, hamuje bowiem rozwój bakterii gnilnych^[5].