Strzępiak owocowy

Strzępiak owocowy (Inocybe bresadolae Massee) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)^[1].

Strzępiak owocowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	strzępiakowate
Rodzaj	strzępiak
Gatunek	strzępiak owocowy
Nazwa systematyczna
Inocybe bresadolae Massee Ann. Bot., Lond. 18: 465 (1904)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonim: Astrosporina bresadolae (Massee) E. Horak 1979^[2]:

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1990 r.^[3] W monografii strzępiaków Andrzeja Nespiaka opisany jest jako strzępiak Bresadoli^[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 3-4, wyjątkowo do 6 cm, początkowo stożkowaty, potem półkulisty, na koniec rozpostarty, z małym garbkiem. Brzeg początkowo podgięty, potem odchylający się ku górze. Powierzchnia garbka gładka, poza tym delikatnie włókienkowata, przy brzegu kosmkowata. Barwa początkowo jasnoochrowa, potem jasnopłowa i coraz bardziej czerwona wskutek pokrycia dużymi ceglastoczerwonymi kosmkami^[4].

Blaszki

Zatokowato wycięte z międzyblaszkami, początkowo jasnopłowe, potem ciemniejsze, ochrowe. Ostrza nieco wygięte i białawo orzęsione^[4].

Trzon

Wysokość 3–6 cm, grubość 0,5–0,7 cm, walcowaty, o podstawie bulwkowato rozszerzonej. Górna część oszroniona. Barwa w górnej części biaława, w dolnej delikatnie ochrowa. Po dotknięciu zmienia barwę na ceglastą lub winnoczerwoną – cały z wyjątkiem bulwki^[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy, w trzonie włóknisty, o barwie od żółtawej do jasnoochrowej, tylko w bulwce białawy. Uszkodzony szybko czerwienieje. Zapach u starych owocników często chlebowy. Czerwienienie miąższu na powietrzu (niezbyt silne) miąższu jest charakterystyczną cechą tego gatunku. Pod działaniem gwajakolu miąższ natychmiast zmienia barwę granatowo-zielono-czarną^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o nieregularnym kształcie ze słabo wyróżniającymi się guzkami, 8–10 × 6–7 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy o wymiarach 50–60 × 14–17 µm. Na szczycie mają kryształki, a ich ściana ma grubość do 3 µm. Kaulocystydy nieliczne u podstawy trzonu. Są bardziej smukłe i z cieńszą ścianą (do 2 µm)^[4].

Występowanie i siedlisko

Strzępiak owocowy znany jest tylko w niektórych krajach Europy^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano tylko 2 stanowiska^[3].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi małymi grupkami w lasach liściastych i iglastych. Owocniki zazwyczaj od czerwca do sierpnia^[4].