Strzępiak wełenkowy

Strzępiak wełenkowy (Inocybe curvipes P. Karst.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)^[1].

Strzępiak wełenkowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	strzępiakowate
Rodzaj	strzępiak
Gatunek	strzępiak wełenkowy
Nazwa systematyczna
Inocybe curvipes P. Karst. Hedwigia 29: 176 (1890)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy^[2]:

• Astrosporina boltonii A. Pearson 1943
• Astrosporina lanuginella J. Schröt., in Cohn 1889
• Inocybe boltonii R. Heim 1931
• Inocybe boltonii var. ionipes (Boud.) R. Heim 1931
• Inocybe curvipes f. alba Ferville & Grobelny 2016
• Inocybe curvipes var. globocystis (Velen.) Bon 1998
• Inocybe curvipes var. ionipes (Boud.) Esteve-Rav. & A. Caball., Fungi Non Delineati 2009
• Inocybe globocystis Velen. 1920
• Inocybe globocystis var. turgens R. Heim & Romagn. 1934
• Inocybe ionipes Boud. 1905
• Inocybe lanuginella (J. Schröt.) Konrad & Maubl. 1937
• Inocybe rickenii R. Heim, 1931
• Inocybe rickenii var. ionipes (Boud.) R. Heim 1931
• Inocybe variabillima var. ionipes (Boud.) Enderle & Stangl 1981

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1990 r. dla synonimu Inocybe lagulinella^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–4 cm, początkowo półkulisty, potem szeroko stożkowaty, zazwyczaj z zaokrąglonym szczytem, czasami (rzadko) z małym garbkiem. Brzeg początkowo podgięty z jasną, szybko zanikającą zasnówką, potem odginający się, zwykle silnie porysowany. Powierzchnia początkowo ochrowa, włóknista, potem brudnobrązowa, włóknisto-łuseczkowata^[4].

Blaszki

Nieco przyrośnięte i zbiegające małym ząbkiem, z blaszeczkami. Początkowo jasnobeżowe, potem płowe, w końcu jasnobrązowe z oliwkowym odcieniem. Ostrza wełnisto orzęsione^[4].

Trzon

Wysokość zwykle 3–4 cm, grubość 0,3–0,8 cm, walcowaty, nieco rozszerzający się ku podstawie, czasem wygięty. Na szczycie jest jasnopłowy, na środku i w dolnej części brązowy i pokryty delikatnymi włókienkami^[4].

Miąższ

O barwie od białej do barwy jasnego drewna z cienką a warstewką nad blaszkami, tylko w podstawie trzonu nieco brązowy. Zapach pylisto-ziemny, kwaskowaty^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki z nielicznymi guzkami, 8–12 × 5–7 µm. Podstawki o wymiarach 30–35 × 8–11 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–60(–70) × 15–22(–30) µm, często nabrzmiałe, czasami o szczycie wyciągniętym w dzióbek, cienkościenne^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie strzępiaka wełenkowego w Europie, Ameryce Północnej, Australii i na Nowej Zelandii^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano co najmniej 10 stanowisk^[3]. Nie jest rzadki, ale są trudności z jego odróżnieniem od innych gatunków strzępiaków^[4].

Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w różnego typu lasach, zwłaszcza pod świerkami, brzozami, olchami, i wierzbami, spotykany także w parkach a nawet na hałdach kopalnianych. Owocniki zazwyczaj od czerwca do października^[3].