Strzępiak wełnisty

Strzępiak wełnisty (Inocybe lanuginosa (Bull.) P. Kumm.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)^[1].

Strzępiak wełnisty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	strzępiakowate
Rodzaj	strzępiak
Gatunek	strzępiak wełnisty
Nazwa systematyczna
Inocybe lanuginosa (Bull.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 80 (1871)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1788 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus lanuginosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.^[1]

Synonimy^[2]:

• Agaricus lanuginosus Bull. 1788
• Astrosporina lanuginosa (Bull.) J. Schröt. 1889
• Inocybe lanuginosa var. ovatocystis Kühner 1976

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1990 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2,5–3,5 cm, początkowo stożkowaty lub półkulisty, potem płasko rozpostarty z niewielkim garbkiem, rzadziej o wgłębionym środku. Zasnówka szybko zanikająca. Brzeg początkowo podgięty, potem prosty i w końcu nawet nieco wygięty ku górze. Powierzchnia wełnisto–włóknista, u starszych okazów łuseczkowata, o wyraźnie odstających łuseczkach. Barwa od płowobrązowej przez jasnobrązową do brązowej, na środku zwykle ciemniejsza^[4].

Blaszki

Zatokowato wycięte, zbiegające niewielkim ząbkiem, z blaszeczkami. Początkowo szarobeżowe, potem płowe lub ochrowobrązowe. Ostrza biało lub jasnobrązowo orzęsione^[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 0,4–1 cm, mniej więcej walcowaty, nieco wygięty. Powierzchnia włóknista, czasami kosmkowata, tej samej barwy co kapelusz, ku podstawie ciemniejsza^[4].

Miąższ

Początkowo białawy, potem jasnobrązowawy, w trzonie włóknisty. Smak nieokreślony^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,5–11 × 5–7,5 µm. Podstawki 29–32 × 9–10 µm. Cheilocystydy (32–)50–85 × 10–17(–25) µm. Pleurocystydy nieco mniejsze, cienkościenne, czasami z kryształkami na szczycie^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie strzępiaka wełnistego w Europie, Ameryce Północnej i na Nowej Zelandii^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano wiele stanowisk^[3]. Nowsze stanowiska tego gatunku podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków zagrożonych i chronionych^[6].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, mieszanych i iglastych, często pod olszą szarą^[3].