Strzępiak łuseczkowaty

Strzępiak łuseczkowaty, strzępiak chłopięcy (Inocybe pusio P. Karst.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)^[1].

Strzępiak łuseczkowaty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	strzępiakowate
Rodzaj	strzępiak
Gatunek	strzępiak łuseczkowaty
Nazwa systematyczna
Inocybe pusio P. Karst. Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 48: 465 (1889)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy^[2]:

• Inocybe obscura var. obscurissima R. Heim 1931
• Inocybe pusio f. elegans Reumaux 1983
• Inocybe pusio f. velata Reumaux 1983
• Inocybe pusio var. flavolamellata E. Ludw. 2017
• Inocybe pusio var. floccipes Esteve-Rav. & Fouchier 2004
• Inocybe pusio var. obscurissima (R. Heim) Poirier, Moënne-Locc. & Reumaux 1989

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Andrzej Nespiak w 1990 r. opisywał ten gatunek pod nazwą strzępiak chłopięcy^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1–3 cm, początkowo stożkowaty, potem rozpostarty z niewielkim, czasami ostrym garbkiem. Brzeg początkowo nieco podwinięty, potem prosty. Powierzchnia sucha, nieco higrofaniczna, pokryta drobnymi i przylegającymi łuseczkami, tylko na brzegu nieco odstającymi. Kolor orzechowy lub brązowy z odcieniem szarym lub miedzianym, ale bez śladu fioletu^[4].

Blaszki

Słabo przyrośnięte, z blaszeczkami, cienkie, dość gęste, początkowo szarobeżowe, potem z odcieniem oliwkowym, czasami lekko fioletowym. Ostrza biało orzęsione^[4].

Trzon

Wysokość 2–4, grubość 0,2–0,3 cm, walcowaty, przy podstawie nieznacznie grubszy. Powierzchnia bladoliliowa, z czasem żółtoochrowa. Górna część oszroniona, dolna gładka^[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy lub bladokremowy, w trzonie jasnoliliowy. Brak wyraźnego smaku, zapach ziemisty^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,5–10 × 5–7,5 µm. Podstawki 28–30 × 8–10 µm. Metuloidy 50–70 × 10–25 µm, butelkowate, o ścianach słabo reagujących z amoniakiem. Kaulocystydy 100 × 10–15 µm cienkościenne i często bez kryształków^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie strzępiaka łuseczkowatego w północnej części Ameryki Północnej i w Europie^[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano liczne stanowiska^[3].

Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w lasach liściastych, mieszanych i w parkach, rzadko w sosnowych lasach iglastych. Podawane jest jego występowanie pod brzozami, bukami, topolami, dębami i lipami^[3] od maja do października^[4].