Izba Deputowanych (Berlin)

Izba Deputowanych (niem.: Abgeordnetenhaus von Berlin) – jednoizbowy parlament miasta i jednocześnie kraju związkowego Berlina, wybierany w wyborach powszechnych co 5 lat. Jego siedziba mieści się w gmachu przy Niederkirchnerstraße w dzielnicy Mitte, w którym dawniej znajdował się Landtag Prus. Poprzednio do 1993 roku Izba Deputowanych mieściła się w ratuszu Schöneberg. Obecnie funkcję prezydenta Izby Deputowanych pełni Cornelia Seibeld (CDU)^[1].

Izba Deputowanych w Berlinie

Abgeordnetenhaus von Berlin

Państwo	Niemcy
Rodzaj	Landtag
Rok założenia	1951
Kierownictwo
Prezydent	Cornelia Seibeld (CDU)
Wiceprezydent	Bahar Haghanipour(inne języki) (Sojusz 90/Zieloni) Dennis Buchner (SPD)
Struktura
Liczba członków	159
Stowarzyszenia polityczne	Koalicja rządząca (86)     CDU (52)     SPD (34) Opozycja (73)     Zieloni (34)     Die Linke (21)     AfD (17)     BSW (1)
Ordynacja	ordynacja proporcjonalna
Ostatnie wybory	12 lutego 2023
Siedziba
Strona internetowa

Historia

Izba Deputowanych została powołana do życia na mocy nowej konstytucji Berlina Zachodniego z 1951 roku. Zastąpiła ona działające od 1808 roku, to jest reform Steina i Hardenberga Zgromadzenie Radnych Miejskich (Stadtverordnetenversammlung), które zostało przywrócone przez aliantów w 1946 roku.

W latach 1951–1990 Izba Deputowanych była parlamentem o ograniczonych kompetencjach, co wynikało z kontroli nałożonej na nią przez Sojuszniczą Radę Kontroli. Miała ona prawo wpływać na wszystkie procesy legislacyjne, wybory, w tym także burmistrzów i członków Senatu (rządu), którzy musieli uzyskać jej akceptację.

Po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku Izba Deputowanych stała się całkowicie niezależnym organem władzy ustawodawczej na terenie całego Berlina.

Wybory

Parlament Berlina wybierany jest co pięć lat w wyborach powszechnych, tajnych, bezpośrednich z zastosowaniem ordynacji proporcjonalnej. Składa się on co najmniej ze 130 deputowanych, z czego 60% jest wybieranych bezpośrednio w okręgach wyborczych na jakie podzielone są poszczególne okręgi administracyjne i dzielnice miasta. Pozostałych 40% deputowanych wyborcy wybierają oddając swoje głosy na krajowe i okręgowe listy partyjne. Jeżeli dane ugrupowanie polityczne zdobędzie więcej głosów niż przewidziano mandatów do podziału, wtedy liczba miejsc w parlamencie wzrasta o tych posłów. Przy podziale mandatów obowiązuje 5% próg wyborczy.

W wyniku wyborów do izby Deputowanych Berlina 12 lutego 2023 roku mandaty deputowanych otrzymały następujące ugrupowania:

• Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (CDU) – 52 deputowanych,
• Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) – 34 deputowanych,
• Sojusz 90/Zieloni (Zieloni) – 34 deputowanych,
• Die Linke (Linke) – 21 deputowanych,
• Alternatywa dla Niemiec (AfD) – 17 deputowanych,
• Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW) – 1 deputowany.

Funkcje

Izba Deputowanych Berlina pełni rolę władzy ustawodawczej na terenie Berlina. Jej najważniejszym zadaniem jest stanowienie prawa, w tym budżetu na kolejne lata. Ponadto parlament wybiera Burmistrza Rządzącego (Regierender Bürgermeister) oraz sprawuje kontrolę nad kierowanym przez niego rządem – Senatem(inne języki) (Senat von Berlin).

Władze

Tablica po prawej stronie od wejścia głównego informująca o obecnym przeznaczeniu budynku Izby Deputowanych

Władzę w Izbie Deputowanych sprawuje Prezydium, w skład którego wchodzi jego Prezydent jako przewodniczący, dwaj Wiceprezydenci oraz dwunastu członków nominowanych przez najsilniejsze frakcje parlamentarne. Obecnie funkcję tę sprawują^[2]:

• Prezydent: Cornelia Seibeld (CDU)
  • Wiceprezydent: Bahar Haghanipour(inne języki) (Zieloni)
  • Wiceprezydent: Dennis Buchner (SPD)
    • Członek: Adrian Grasse(inne języki) (CDU)
    • Członek: Robbin Juhnke(inne języki) (CDU)
    • Członek: Sandra Khalatbari(inne języki) (CDU)
    • Członek: Stephan Lenz(inne języki) (CDU)
    • Członek: Lilia Usik(inne języki) (CDU)
    • Członek: Derya Çağlar(inne języki) (SPD)
    • Członek: Lars Düsterhöft(inne języki) (SPD)
    • Członek: Melanie Kühnemann-Grunow(inne języki) (SPD)
    • Członek: Marianne Burkert-Eulitz(inne języki) (Zieloni)
    • Członek: Ario Ebrahimpour Mirzaie(inne języki) (Zieloni)
    • Członek: Tonka Wojahn(inne języki) (Zieloni)
    • Członek: Ferat Koçak(inne języki) (Linke)
    • Członek: Katina Schubert (Linke)

Prezydenci Izby Deputowanych

Tablica po lewej stronie od wejścia głównego informująca o mieszczącym się w tym miejscu w latach 1899–1934 Lantagu Prus

Lp.	Lata rządów	Imię i nazwisko	Zdjęcie	Partia
1.	11 stycznia 1951 – 11 stycznia 1955	Otto Suhr		SPD
2.	11 stycznia 1955 – 2 października 1957	Willy Brandt		SPD
3.	19 października 1957 – 4 marca 1958	Kurt Landsberg(inne języki)		SPD
4.	20 marca 1958 – 17 września 1961	Willy Henneberg(inne języki)		SPD
5.	29 września 1961 – 6 kwietnia 1967	Otto Friedrich Bach(inne języki)		SPD
6.	6 kwietnia 1967 – 24 kwietnia 1975	Walter Sickert(inne języki)		SPD
7.	24 kwietnia 1975 – 10 grudnia 1980	Peter Lorenz		CDU
8.	10 grudnia 1980 – 11 czerwca 1981	Heinrich Lummer(inne języki)		CDU
9.	11 czerwca 1981 – 2 marca 1989	Peter Rebsch(inne języki)		CDU
10.	2 marca 1989 – 11 stycznia 1991	Jürgen Wohlrabe(inne języki)		CDU
11.	11 stycznia 1991 – 30 listopada 1995	Hanna-Renate Laurien(inne języki)		CDU
12.	30 listopada 1995 – 18 listopada 1999	Herwig Haase(inne języki)		CDU
13.	18 listopada 1999 – 29 listopada 2001	Reinhard Führer(inne języki)		CDU
14.	29 listopada 2001 – 27 listopada 2011	Walter Momper		SPD
15.	27 listopada 2011 – 4 listopada 2021	Ralf Wieland(inne języki)		SPD
16.	4 listopada 2021 – 16 marca 2023	Dennis Buchner		SPD
17.	16 marca 2023 – obecnie	Cornelia Seibeld		CDU